"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Quotum

Zaterdag, 24 december, 2022

Geschreven door: Marloes Morshuis
Artikel door: Lalagè

Goed bedacht en knap uitgewerkt

[Recensie] Quotum is een spannend verhaal over tieners in tijden van menselijke overbevolking. Axel en Tommy en hun ouders zijn aangewezen als slinkers. Luxe is voor hen verboden. Dat betekent geen stroom, geen vlees en geen school. Op de dag dat de nieuwe president wordt verkozen, valt de politie binnen bij het gezin. Axel en zijn broertje weten te ontsnappen, maar hun ouders worden gearresteerd.

Het is in het begin even goed opletten, al legt Marloes Morshuis in heldere bewoordingen uit wat er aan de hand is. De Wereldraad heeft een verdrag gesloten en geeft alle landen een quotum. Elk land met te veel mensen moet daar zelf een oplossing voor bedenken. Er gaan geruchten van de vreselijkste manieren. De Euro-Unie pakt het netter aan: een groep mensen wordt aangewezen als slinkers, zodat ze maar half meetellen. Zo kunnen meer mensen in leven blijven. Er wordt erg neergekeken op de slinkers. Axel en Tommy mogen niet naar school, maar moeten werken als vuilopruimers.

Loting
De slinkers zijn door loting aangewezen, al zijn er aanwijzingen dat dit niet zo eerlijk gebeurt als het lijkt. De moeder van Axel en Tommy werkte als journalist. Waarschijnlijk wist ze te veel en is ze daarom in de slinkstand gezet. Ze is echter niet gestopt en werkt stiekem door in het tuinhuisje. Ze vertelt haar kinderen zo weinig mogelijk over wat ze doet, want dan kunnen ze haar ook niet verlinken. Ze weet hun nog net genoeg informatie te geven vlak voor de politie haar meeneemt. Aan de jongens de taak om haar aanwijzingen te ontcijferen.

De spanning blijft continu in het verhaal. De jongens worden met andere slinkerjongeren opgevangen op een boerderij in het moeras. Over een paar decennia is de westkust van Europa immers onder water gelopen en het is te duur om alles te herbouwen, dus er zijn talloze verlaten dorpen en steden. Er zwerven plunderaars rond. Het doet me terugdenken aan Niemand houdt mij tegen van Evert Hartman, een inmiddels ietwat gedateerde toekomstroman.

Dans Magazine

Op het eerste gezicht lijkt de sfeer op de boerderij goed, een beetje zomerkamp-achtig, maar al snel raken Axel en Tommy hun naïviteit kwijt. Niet iedereen is te vertrouwen. Als lezer heb je dat eerder in de gaten, want het verhaal van Axel wordt afgewisseld met hoofdstukken vanuit het perspectief van Yannis, een jongen die ze op de boerderij ontmoeten. Dit is slim gedaan, want hierdoor leef je ook mee met de ‘vijand’. Yannis is ook een tiener, beïnvloed door de ideeën van zijn moeder. Wat doe je als je iemand moet uitschakelen die je onbedoeld als vriend bent gaan beschouwen?

Drinkwater
Ik vind Quotum: Project Z goed bedacht en knap uitgewerkt. Het enige wat ik me afvraag, is waar ze drinkwater vandaan halen midden in het moeras. Verder kloppen de details, terwijl het niet nodeloos ingewikkeld is geworden. Het is niet moralistisch, maar kan je wel aan het denken zetten:

‘Ze zouden een andere oplossing bedenken, waardoor je wel met elf miljard mensen op de wereld kon wonen. Misschien paste het als iedereen een heel klein beetje slinker werd?’

Het einde is afgerond, maar er is ruimte voor een vervolg. In de Grote Vriendelijke Podcast vertelde Marloes Morshuis dat het een tweeluik moet worden. Inmiddels is bekend dat het tweede deel in mei uitkomt. Ik verheug me er al op!

Eerder verschenen op Lalagè leest

Boeken van deze Auteur:

De geest van het Besiendershuis

Quotum

Quotum

Quotum

De schaduwen van Radovar