“Zorg dat je rood staat als je doodgaat” – Hendrik Groen
[Column] Wat is oud? Koningin Elizabeth van Engeland die onlangs stierf was oud. Maar ze heeft tot het einde van haar leven gewerkt en als ik de vele berichten online moet geloven, met een flinke dosis humor. Wat je ook van het hele begrip monarchie vindt… dat verdient respect. Een leven lang in dienst van het volk.
—
Humor
Ik ken mensen van alle leeftijden en ik zie dat sommige jonge mensen al oud zijn en oudere mensen blijven soms verbazingwekkend jong. Maar waar ligt dat dan aan? Ligt het aan je gevoel voor humor en je activiteiten, zoals bij Queen Elizabeth? Aan je karakter? Je genen? Ik denk zelf eigenlijk dat het een combinatie is. Ik zie mensen die ‘verzuren’ met de jaren. Er sluipt een soort van chagrijn in. Misschien komt het door het aftakelen van het lijf of door bepaalde gebeurtenissen, maar toch. Jammer. Ik oordeel niet, maar ik hoop dat ik de humor van de dingen in mag blijven zien. Het leven lang mooi mag blijven vinden. Want we willen allemaal oud worden, maar wil je dat ook nog als er ziekte, pijn of gemis in je leven komt? Ik sta er de laatste tijd vaak bij stil, omdat ik in mijn omgeving met ziekte en dood word geconfronteerd.
Dankbaar
Ik heb, net als heel veel andere lezers, genoten van de boeken over Hendrik Groen. Hardop gelachen, maar er was ook af en toe een traan. Net zoals in het echte leven. Boeken vol herkenbaarheid. Mijn moeder heeft inmiddels de leeftijd van Hendrik bereikt, maar hoe anders staat zij in het leven. Wat maakt zij het zichzelf moeilijk. Terwijl Hendrik bijvoorbeeld genoot van zijn ritjes op z’n scootmobiel, die hem een stukje vrijheid teruggaf, verzet mijn moeder zich tegen de rollator. Die ze toch echt nodig heeft. En waar Hendrik volop genoot van het samenzijn met zijn groepje vrienden, zet zij zich af tegen alles en iedereen. Hendrik omarmt het leven, ondanks het lijf dat aftakelt. Ondanks het gemis en het verdriet, want dat was er ook zeker in zijn leven. Mijn moeder is eigenlijk wel klaar met het leven. En dat laat ze iedereen weten. Voor mij als dochter zeer confronterend. En moeilijk. Je kunt iemand ondersteunen in de praktische zaken, maar je kunt iemand niet de kunst van het leven leren. Dat moeten we toch echt zelf doen. En dan is humor een must! En ik denk ook dat dankbaarheid belangrijk is. Dankbaarheid voor wat er nog wel is. Wat je nog wel kan.
Het einde
Hendrik werd dement. Mijn moeder ook, merken we. Voor Hendrik was er een mooi einde geschreven. Hij bleef vrolijk en leefde met de mooie herinneringen die hij had gemaakt in zijn lange leven en die er nog waren, ondanks de dementie. De passage aan het einde van het laatste boek waarin hij in gedachten verzonken met zijn overleden dochtertje Aafke danst is daar een mooi voorbeeld van. Natuurlijk is Hendrik Groen maar een personage uit een boek en de schrijver gunde hem een happy end. Maar we kunnen wel wat leren van Hendrik. En hopen op ons eigen mooie happy end.
Astrid Aveling
Astrid Aveling-de Jong is 54 jaar en woont in het mooie Rotterdam… samen met haar man Martin, met wie ze al 36 jaar lief en leed deelt. Ze hebben samen twee kinderen en inmiddels ook twee kleinkinderen. Martin is sinds een aantal jaren ziek, kan niet meer werken en Astrid probeert hem in alles zo goed mogelijk te ondersteunen. Daarnaast is ze sinds kort ook mantelzorger voor haar moeder van 84. Astrids hobby’s zijn lezen, schrijven (gedichten en columns), het bezoeken van rommelmarkten en kringloopwinkels, muziek én planten en bloemen. Astrid schrijft voor MantelzorgNL, in het recente verleden voor Perfecte Buren en nu voor Bazarow.
