Ambt Nederbetuwe Commissoriale Zaken en Proceskosten 1654-1764

Samenvatting

Ambt Nederbetuwe

Commissoriale Zaken en Proceskosten

1654-1764

Dit vier en twintigste deel van de Serie Gerichtelijke Transcripties Nederbetuwe bevat de commissoriale uitspraken uit de jaren 1654-1728, 1744 en de declaraties van proceskosten over de jaren 1658-1764 van het Hoogadelijk Landgericht van de Nederbetuwe. Naast commissoriale zaken, rechtszaken die door gecommitteerden van het gericht werden afgehandeld, bevat het ook een uitspraak van het Hof van Gelre en Zutphen in 1668 over een echtscheiding, een aanspraak in de jaren 1676-1688 binnen de heerlijkheid Lienden, een berekening uit circa 1640, een geval van de dijkstoel Maas en Waal met proces- en herstelkosten uit 1720-1721 en een lijst van gauwdieven uit 1723. De inhoud is derhalve divers.

Dit boek bevat een aantal declaraties van proceskosten en zaken van oppositie tussen de jaren 1658 en 1764, maar dat betreft slechts een gering deel van het totaal aantal processen. Totaal betreft het 21 zaken, waarvan enkele zeer omvangrijk zijn. Om enige duidelijkheid hierin te verschaffen is een inhoudsopgave toegevoegd. Van deze zaken is er een van een proces aan het Hof van Gelre en Zutphen in de jaren 1680-1685. Uit deze zaken is goed op te maken hoe breedvoerig, wijdlopig en tijdrovend processen konden zijn. Ze konden zelfs tientallen jaren voortslepen.

Ondanks de voornoemde gebreken geeft dit boek wel een aardige inkijk in het rechtsgebeuren en de procesvoering in de 17e en 18e eeuw en betreft het zeker een waardevolle aanvulling op de gerichtssignaten. De transcriptie is voorzien van verduidelijkende voetnoten, waarin ook de Latijnse rechtstermen en tekstgedeelten kort worden uitgelegd.

Dr. Peter Dirk Spies (Amersfoort, 1955) promoveerde in 2017 aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn op de studie: De classis van Tiel 1579-1816. De gereformeerde kerk in de Nederbetuwe in het spanningsveld van politieke machten en maatschappelijke veranderingen. Hij is onder andere werkzaam geweest als hoofd van een afdeling archief, bibliotheek en documentatie, als theoloog binnen de Nederlandse Hervormde Kerk en als jurist in bestuursrechtelijke zaken. Daartoe volgde hij enkele archiefopleidingen en bekwaamde zich in bestuursrecht en paleografie. Zijn onderzoeksgebied en specialisatie betreft in het bijzonder de kerkelijke, rechtelijke en politieke ontwikkelingen binnen het voormalig Hertogdom Gelre.