Grensverleggende architectuur
[Recensie] Een huis is te vergelijken met een hol in de rotsen dat als een moederschoot een mens omringt, zegt de Zwitserse architect Mario Botta poëtisch. Zo biedt een huis een mens bescherming en onderdak.
Op het eerste gezicht lijken de ultramoderne ontwerpen uit deze eeuw weinig tot niets met de holwoningen uit de prehistorie gemeen te hebben. Ze zijn strak van vormen, met een weloverwogen spel van lijnen want alles is schitterend in balans in de meeste ontwerpen. En toch… in hun hedendaagse eenvoud – al zijn er enkele uitzonderingen in dit boek 100 contemporary houses – hebben deze huizen toch ook wel iets van die moederschoot. Wonen is in deze ontwerpen teruggebracht tot zijn elementaire functie: een ruimte waarin een mens zich terug kan trekken om te wonen en te leven.
Na een korte inleiding over hedendaagse architectuur waarin namen als Le Corbusier, Remco Koolhaas en Mies van der Rohe worden genoemd gaat het in dit boek om een mondiale presentatie van woonarchitectuur van vooraanstaande architecten.
Het zijn geen doorsnee huizen die hier worden gepresenteerd maar een aantal ontwerpen springt er voor mij toch echt uit omdat ze naar mijn mening wel heel bijzonder zijn. Dikwijls is de locatie ook oogstrelend en je vraagt je af hoe men het voor elkaar heeft gekregen om hier een woning te mogen bouwen.
De Spaanse architecten Abalos en Herreros ontwierpen een kubusachtige woning in Madrid die van buiten strak en ongenaakbaar overkomt maar van binnen toch intieme ruimten heeft.
Marco Acayaba in Brazilië is de architect van een huis in Sao Paulo dat in 1996 werd gebouwd en in 2005 is gerenoveerd. Het staat op een steile heuvel en heeft een fraaie triangulaire structuur en doordat het huis op pijlers is geplaatst, verheft het zich speels boven de grond.
Verreweg de meeste huizen zijn zeer vooruitstrevend van vormgeving maar er zijn enkele uitzonderingen. De Al Borde architecten uit Ecuador tekenden het Entre Muros huis dat opgebouwd is uit traditionele materialen als hout en steen. Het interieur komt authentiek en eenvoudig over.
Japanse architecten hebben over het algemeen toch wel een eigen stijl van ontwerpen. De interieurs zijn zeer minimalistisch ingericht waardoor de moderne ruimte nog indringender overkomt. De vormgeving oogt eenvoudig maar overtuigt juist daardoor.
Niet alle huizen in dit boek overtuigen mij. Huis Casa Kike in Costa Rica van Gianni Botsford architecten uit Venetië heeft een wat lomp ogend dak waardoor het huis niet in de omgeving wordt opgenomen maar juist erg afsteekt. Ook het huis van Fuhrmann Hächler uit Zwitserland met zijn exterieur van ruw en onregelmatig gevormd beton, steekt wel erg af bij de omgeving en omringende huizen. Bunkerachtig en onvriendelijk komt het Ecker Abu Zahra huis van de Oostenrijkse architect Hertl over terwijl het daarentegen wel een aangenaam interieur heeft. Het langgerekte en weinig hoge raam van dit huis doet denken aan een observatiehut voor vogels. Het containerhuis van Ross Stevens, een architect uit Nieuw Zeeland, is merkwaardig en naar mijn mening zelfs lelijk te noemen. Druk en chaotisch is het Tenchi huis in Japan van Masaharu Takasahi uit Japan. Het komt over als een ingewikkelde machine en oogt bijzonder futuristisch.
Gelukkig zijn dit uitzonderingen. Er zijn meerdere fraaie voorbeelden van harmonie met de natuur zoals Feigin residence van Will Bunden en partners uit de Verenigde Staten. Het huis bevindt zich in Nevada en door zijn ronde, welvende vormgeving biedt het een prachtig zicht op de omgeving en oogt het onopvallend. Het heeft ook een wat klassieke uitstraling.
Ook het huis van David Hovey uit Nieuw Zeeland, gemaakt van modulair staal heeft een wat klassieke stijl voor de toepassing van vele stalen, rood gekleurde kolommen en draagbalken.
De vormgeving van sculpture house van architect Charles Deaton uit de Verenigde Staten is ook schitterend en doet denken aan een openstaande schelp. Dit gedeelte staat op een voet die het geheel nog sierlijker maakt. Het is volgens de architect “sculptuur waarin men kan leven”. Het uitzicht is met 180 graden verbluffend. De achterkant doet denken aan een ruimteschip en de ronde gebogen trapleuning is echt zeer bijzonder van vorm. Opvallend is het huis Capital Hill in Moskou dat ook op een ruimtevaartuig lijkt. Het is rijk van vorm met zelfs een toren. Misschien niet zonder reden dat dit wat protserige huis in Moskou staat en bedoeld lijkt om te imponderen. Een kwestie van smaak maar naar mijn mening geen goede…
De schelp is vaker een bron van inspiratie want de Japanse architect Kotaro Ide ontwierp ook een fraai gevormde ovaal die aan een schep doet denken. Het huis heeft een fraai lijnenspel en biedt geborgenheid.
Spectaculair is het Holman huis van de zuidafrikaanse architecten Durbach Block want dit huis staat in de omgeving van Sydney op een 70 meter hoge klif. De bouw is geïnspireerd door een schilderij van Picasso.
Ook het huis van de Argentijnse architecten Pezo von Ellrichshausen op een schiereiland van Chili is mooi in zijn eenvoud en staat op een fantastische plek met zicht op de oceaan.
Op een totaal andere plaats maar niet minder bijzonder is het Forest house van Chris Tate, architect in Nieuw Zeeland dat midden in het oerwoud staat. Omdat het uiterst eenvoudig van vorm is, een langgerekte doos oneerbiedig gezegd, biedt het door enorme de glaspartijen aan weerszijden een fantastische beleving van het omringende groen.
Hoe uiteenlopend de ontwerpen in 100 contemporary houses ook zijn, ze hebben in grote lijnen meestal ook wel iets gemeenschappelijks als het gaat om vernieuwende architectuur die zoekt naar de basis van wonen. Far Frohm en Rojas, architecten van Duitse en Italiaanse afkomst, zijn wat dat betreft echt onderscheidend door een huis in Chili te ontwerpen dat aan een tent doet denken. Dat geldt ook voor het huis van de Poolse architect Daniël Libeskind al heeft dit complexere vormen die ook in het interieur terugkeren waardoor hier een wat onrustige sfeer ontstaat.
Geheel uniek is het huis Stairway to heaven van de Nederlandse architect Marnix van der Meer. Het is een prachtig verbouwde kerk met een geheel wit interieur dat daardoor een serene sfeer uitstraalt waardoor de glas-in-lood ramen prachtig uitkomen. Het interieur is een zeer geslaagd balans van de oorspronkelijke kerk die duidelijk herkenbaar is gebleven waarin elementen voor bewoning op onopvallende wijze zijn ingevoegd.
Tal van tekeningen verhelderen de opbouw van de huizen en van de meeste huizen zijn flink wat foto’s opgenomen zodat de lezer een goede indruk krijgt van het exterieur en het interieur.
Philp Jodidio studeerde geschiedenis en economie aan de Harvard universiteit en is auteur op het gebied van architectuur en redigeert de Taschen serie ‘Architecture Now!’
De tekst in het boek is in drie talen: Engels, Frans en Duits zodat een breed publiek bereikt kan worden. 100 contemporary houses is een interessant boek dat je kijk op hedendaagse architectuur verrijkt!
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
