Feelgood filosofie
Het was al een tijdje duidelijk dat het er aan zat te komen, het boek 100 x Sophie – wat is wijsheid? Op facebook deed kunstenaar, fotograaf en schrijver Annemiek Schmidt Crans, die zichzelf Dutch Polaroidgirl noemt, verslag van het project. Er moesten 100 vrouwen (van alle leeftijden) met de naam Sophie – of wat daar op lijkt – Sofia, Sofie, Zofie – worden gevonden die mee wilden werken aan het project. De eersten waren er zo, de laatsten te vinden was lastiger. Diverse oproepen op de sociale media volgden. En het boek moest ook gecrowdfund worden, wat lukte. Halverwege het project leek het alsof de auteur een USB stick met scans kwijt was. Gelukkig kwam die snel weer boven water. Nu is het dan toch voltooid, een mooi en ongebruikelijk filosofieboek.
Schmidt Crans vroeg de vrouwen wat voor hen wijsheid is. Als je de naam Sophie (Sofia is oudgrieks voor wijsheid) draagt moet je wel een mening hebben over wat wijsheid is, was de gedachte. Ik moest even wennen aan het boek. Ik dacht, tekst georiënteerd als ik ben, dat het zou gaan om lange interviews over de rol van wijsheid in het leven van de 100 Sophie’s, portretten gekoppeld aan filosofische vragen wellicht. 100 x Sophie is eigenlijk alleen een verzameling aforismen, korte tekstjes met definities van wat de 100 vrouwen (het zijn er feitelijk 105) wijsheid vinden.
Grofweg geven de vrouwen en meisjes twee soorten antwoorden. De ene helft geeft een definitie van wijsheid, de andere komt met een morele norm wat het is om wijs te zijn. Sommige definities zijn obligaat, liggen voor de hand, andere zijn poëtisch of prikkelend. Een fijn bladerboek, je hebt het zo uit, mooi uitgegeven, voor op de salontafel. Feelgood filosofie.
Van de vrouwen kom je verder niets te weten. Alleen hun leeftijd en foto staan vermeld en hun definitie van wijsheid. Wie ze zijn of wat ze doen had er wel kort bij gemogen. Nu blijven de definities zonder context. Ook is het een erg ‘wit’ boek, er zijn blijkbaar nauwelijks dames met een kleurtje in Nederland die Sophie heten en vermoedelijke is het ook een boek met alleen vrouwen en meisjes uit de bovenlagen van de samenleving. In Overvecht Noord in Utrecht of in de Haagse Schilderwijk kom je immers minder Sophie’s tegen dan in Bilthoven of Laren. Ik weet niet hoe vrouwen zonder deze naam en met een andere achtergrond in de opzet van boek hadden kunnen worden ingepast, maar ik was zeker zo benieuwd geweest naar wat zij wijsheid vinden.
—
Enkele voorbeelden uit 100 x Sophie
“Wijsheid is kijken naar dingen
die je niet kan zien”
Sophia, 23 jaar (nr. 98)
“Wijsheid is alles wat uit liefde
voorkomt en wat allen ten
goede komt”
Sophia, 49 jaar (nr. 71)
“Wijsheid is weten wat je echt
wilt hebben in het leven”
Sophie, 11 jaar (nr. 43)
“Wijsheid is dat je het goede
antwoord wilt weten”
Sofie, 6 jaar (nr. 28)
“Wijsheid is een stapje
opzij doen”
Sophie, 55 jaar (nr. 19)
“Wijsheid is een kind van 3 dat
een paarse boom in de vorm
van een peer tekent”
Sofie, 24 jaar (nr. 2).
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
100 x Sophie wordt op 23 september gepresenteerd in Venue Utrecht, Varkenmarkt 16, 3511BZ Utrecht, aanvang 15.00 uur. Uiteraard zijn er veel van de geportretteerde Sophies aanwezig. Zie voor meer informatie en bestellingen van het boek: http://www.dutchpolaroidgirl.nl
