"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

2020 Kamp Alpha, De pest meester

Vrijdag, 26 maart, 2021

Geschreven door: Suzanne Esther
Artikel door: Jeanine Feunekes-Both

Leest bijzonder in deze tijd dat corona heerst

[Recensie] In Nederland is een besmettelijke bacteriële ziekte uitgebroken. Wetenschappers zijn erachter gekomen dat diersoorten de nare ziekte kunnen verspreiden. Vanwege het besmettingsgevaar moeten mensen hun huisdieren inleveren. Er zijn strenge straffen als je je hier niet aan houdt. De controlemaatregelen worden steeds strenger. Er zijn geen waarschuwingen bij overtredingen, maar direct enorm hoge boetes.

Arjen heeft een hond, Karel. Arjen heeft al jong zijn ouders verloren en zijn hondje Karel was zijn redding. Het zorgen voor een pup, een hulpeloos hondje, heeft hem goed gedaan en hij kan het niet over zijn hart verkrijgen om Karel af te geven. Niemand weet wat er met dieren en met zieke mensen gebeurt. De regering laat maar weinig los. Zijn vriendin Sophie, met wie hij samenwoont, is bang dat dieren wel de bron van besmetting zijn. Wetenschappers hebben immers bepaald welke bacterie de besmettelijke ziekte veroorzaakt, het is volgens hen gerelateerd aan de pest. Volgens hen zijn de feiten duidelijk. Alle dieren kunnen drager zijn, maar met name mensen die een huisdier hebben zijn besmet geraakt. De ziekte treft voornamelijk kinderen, ouderen en mensen met een slecht immuunsysteem. Sophie zit in de gemeenteraad van Hoorn en is de grondlegger van het burgerinitiatief BPL (Burger Plicht Loont) waar je, als je bang bent om ziek te worden, anoniem kunt melden dat iemand een huisdier bezit. Zij wil dan ook dat Arjen afstand doet van Karel. Arjen weigert dat echter. Hun relatie liep al niet goed en de eis van Sophie is de druppel waardoor hun relatie strandt.

Ondertussen heeft de onbekende laborant Warner Rosenboom, die medische microbiologie heeft gestudeerd, zich verdiept in de ziekte en is tijdens de analyse van de bacterie tot een andere conclusie is gekomen over het verloop van de ziekte. Hij neemt contact op met een krant om zijn bevindingen met mensen te delen. Er ontstaat een tweedeling, mensen weten niet wie zij moeten geloven.

Ondertussen neemt de angst onder de bevolking toe. Er zijn controles bij mensen thuis, grenscontroles. Het is een beangstigende situatie voor mensen die hun dieren niet kwijt willen. Arjen vindt dit geen manier van leven en besluit onder te duiken met zijn hond. Hij meldt zich bij het verzet aan, omdat hij niet achter het beleid staat en geen afscheid wil nemen van zijn huisdier. Hij ontmoet de dakloze Lisette (Li) met haar fret als ze onderweg zijn naar een plek waar ze veilig zullen zijn met hun dieren. Tijdens zijn vlucht hoort Arjen de persoonlijke verhalen en ervaringen van de anderen over verdwijningen, razzia’s en mensen die ondergedoken zaten. De situatie is nog veel erger dan Arjen had gedacht. Ze komen in een basiskamp terecht. Daar worden zowel mensen als dieren gecontroleerd of ze ziek of besmet zijn en indien alles in orde is, kunnen ze naar kamp Alpha doorstromen. Er hangt een beangstigende sfeer. Zowel Arjen als Li hebben een akelig gevoel dat er zaken niet kloppen.

Kookboeken Nieuws

Het verhaal begint gelijk heel sterk. Je maakt kennis met het personage Warner Rosenboom. Hij is microbioloog en door zijn gedachten en conversaties krijg je al gelijk het idee dat er iets ernstigs aan de hand is in Nederland, er heerst een mysterieuze ziekte. Het mooie is dat Suzanna Esther niet direct ingaat op details, het eerste hoofdstuk is een kennismaking met de situatie op dat moment. Ik was direct geïntrigeerd hoe het verhaal zich verder zou ontwikkelen.

2020 Kamp Alpha schetst een intrigerend en beangstigende maatschappij. Een maatschappij die zoveel lijkt op degene waarin wij nu door covid-19 zelf leven. Het verhaal maakt daardoor extra indruk, er zijn veel overeenkomsten en herkenbare situaties. Het bijzondere is dat Esther Suzanna dit verhaal al had verzonnen voordat het virus covid-19 bekend was. In 2017 had de schrijfster een aanzetje gemaakt. Zij las een artikel over dat de pest nog steeds rondwaart in de wereld. Zij dacht er toen over na wat zij zou doen als de pest uitbrak en huisdieren verboden zouden worden.

In 2018 had Esther Suzanna tijd over tussen twee boeken in en schreef verder aan dit verhaal, als schrijfoefening. Ze wilde graag oefenen spannender te kunnen schrijven. Dit is absoluut gelukt! De proeflezers waren dermate enthousiast, dat Esther Suzanna het in 2019 heeft uitgeschreven tot een boek. Rond december 2019 was het verhaal af en ging het weer naar proeflezers. Toen de schrijfster hun opmerkingen had verwerkt, was het inmiddels februari 2020 en in maart brak Corona uit. Een bizarre toevalligheid.

2020 Kamp Alpha leest bijzonder in deze tijd dat corona heerst. Het is heel herkenbaar, ondanks dat het een andere soort ziekte is. De maatschappelijke ontwrichting lijkt op die bij ons. Er zijn veel punten van herkenning: bijvoorbeeld het hamsteren, het dragen van mondkapjes.

De personages zijn zeer goed uitgewerkt, je krijgt een goed beeld hoe zij zijn en waarom ze bepaalde beslissingen in hun leven nemen. Verder voel je tijdens het lezen de liefde die Esther heeft voor dieren. De dieren van de mensen die zich bij het verzet aansluiten, betekenen alles voor hen. Ik voelde de angst van zowel Li als van Arjen dat hun huisdier ontdekt zou worden. Er is één bepaalde scène, waarbij de buurvrouw van Arjen door de geheime dienst wordt betrapt op het hebben van een kat. Dit maakte veel indruk op mij. Ten eerste is de angst van Arjen om ook betrapt te worden heel goed weergegeven, daarnaast verafschuwde ik de mensen die het over hun hart kunnen krijgen om dieren in beslag te nemen of zelfs te doden. Ik heb zelf twee honden en twee katten en ik moet er niet aan denken dat zij worden weggehaald, zij horen wat mij betreft bij het gezin. Het zette mij aan het denken over wat ik zou doen. Zou ik vluchten met mijn gezin en onze huisdieren? Ik zou mijn dieren in ieder geval nooit weg kunnen brengen, je weet niet hoe ze aan hun einde komen. Gelukkig sta ik niet voor deze keuze, maar het maalde wel door mijn hoofd hoe ik het aan zou kunnen pakken.

De schrijfster blijkt te beschikken over uitstekend inzicht van de menselijke geest en gedrag met betrekking tot het functioneren van de maatschappij. Ze laat zien hoe mensen gemanipuleerd kunnen worden in angstige tijden en hoe vreselijk, soms zelfs ronduit gruwelijk, mensen tegen elkaar kunnen zijn als zich een bijzondere situatie voordoet, zoals in dit geval een besmettelijke ziekte. Het verhaal is dermate beeldend geschreven dat ik regelmatig het gevoel had erbij te zijn.

Alhoewel op het einde veel zaken samenkomen, vond ik het einde alsnog vrij abrupt, alsof er een stuk miste. Ik bleef met een aantal vragen zitten. Aan de ene kant heeft het wel wat: je kunt je eigen fantasie erop loslaten over wat er verder zal gaan gebeuren, aan de andere kant hoop ik dat de schrijfster een vervolgdeel zal gaan schrijven over verdere gebeurtenissen in Kamp Alpha. Een leuk detail: de chihuahua van Suzanna Esther, Cindi, heeft ook een rolletje in dit verhaal.

Esther Suzanna heeft met 2020 Kamp Alpha – de pestmeester een spannend boek geschreven. Ik ben blij dat ze het heeft aangedurfd om het uit te geven. Ik geef het graag 4,5 sterren.

Eerder verschenen op Perfecte Buren