"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

AI: Alsmaar Intelligenter

Maandag, 10 augustus, 2020

Geschreven door: Stefan Buijsman
Artikel door: Patrick Marx

Hoe computers zelf leren van hun fouten

[Recensie] Je typt een zin terwijl je smartphone alvast suggesties voor het volgende woord doet. Je zoekt wat op internet en advertenties met voor jou interessante items verschijnen op je scherm. Hoe kan dat? In zijn nieuwe boek AI: Alsmaar Intelligenter, een kijkje achter de beeldschermen legt wiskundefilosoof Stefan Buijsman uit hoe de kunstmatige intelligentie achter bovengenoemde voorbeelden zelf de ervaring en kennis opdoet om jou te helpen met typen of te bestoken met advertenties.

Buijsman begint bij de basis met een uitleg over de vroegste, nog mechanische, logische schakelingen van de negentiende Engelsman Charles Babbage. Hij schuwt schematische uitleg van logische schakeling niet. Gesneden koek voor menige techneut, maar voor de leek erg inzichtelijk.

Kunstmatige intelligentie wordt steeds belangrijker in ons leven. De invloed verschuift van gemak, zoals het gebruik van de smartphone, naar levensreddend, zoals bij het gebruik in zelfrijdende auto’s. Dan moet je er wel van uit kunnen gaan dat die kunstmatige intelligentie feilloos werkt en dat gaat nog te vaak mis. Neem bijvoorbeeld een stopbord bij een kruising. Een onverlaat plakte er enkele stickers op. Onze hersenen herkennen onmiddellijk het stopbord, maar de computer in een zelfrijdende auto niet. De zelfrijdende auto stopt dus niet, zoals het hoort voor de stopstreep, maar maakt een noodstop zodra er ander verkeer op de kruising blijkt te zijn.

AI als bedreiging 

Dans Magazine

Aan de hand van vele voorbeelden legt Buijsman uit hoe het kan dat computers zelf leren van hun fouten en de informatie die ze krijgen. Hij geeft inzicht in de algoritmes en neurale netwerken die hieraan ten grondslag liggen. Tientallen QR-codes in het boek verwijzen naar filmpjes op YouTube die een en ander nog inzichtelijker maken. Op zich is dit een risicovolle aanpak, want uit eigen ervaring weet ik dat het mogelijk is dat al na een paar maanden de ene na de andere code en link niet meer werkt.

Kunstmatige intelligentie wordt vaak gezien als een bedreiging voor onze samenleving. In China bijvoorbeeld wordt gezichtsherkenning met camera’s gekoppeld aan kunstmatige intelligentie het nieuwe normaal. Daarom een tip voor iemand die onherkenbaar over straat wil. Zet een bril op met een montuur met willekeurige, gekleurde patronen. Een computer zal je als iemand anders herkennen (tot de zelflerende algoritmes ook dit probleem oplossen of je in de cel verdwijnt omdat een crimineel met zo’n zelfde bril op als jou herkend werd). Toch is Buijsman hoopvol:  “De gevaren van kunstmatige intelligentie zijn menselijk en daar kunnen we altijd wat aan doen.”

Eerder verschenen op TW.nl