"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Alias Grace

Vrijdag, 9 juni, 2023

Geschreven door: Margaret Atwood
Artikel door: Lalagè

De schrijfstijl van Atwood is altijd voortreffelijk

[Recensie] In 1843 werd Grace Marks veroordeeld voor de moord op haar werkgever. Ze was toen zestien jaar en werkte als dienstmeisje voor Thomas Kinnear, een alleenstaande man. De moord werd gepleegd door een mannelijke bediende, die de doodstraf kreeg. De rol van Grace bleef onduidelijk vanwege tegenstrijdige verklaringen en daarom werd haar straf omgezet in levenslang. De huishoudster werd ook vermoord, maar voor haar is nooit een rechtszaak geweest, omdat de straffen al hoog genoeg waren.

Veroordeeld voor moord
Alias Grace begint met fragmenten uit verschillende bronnen, waardoor het wat moeite kost om erin te komen. Er zijn gedichten, stukjes uit kranten en brieven. Het verhaal krijgt vaart als dokter Simon Jordan geïnteresseerd raakt in Grace. In een serie gesprekken vertelt Grace haar levensverhaal aan de arts. De moord is op dat moment zestien jaar geleden. Grace werkt inmiddels in het huishouden van de gevangenisdirecteur, terwijl ze de nachten nog doorbrengt in haar cel. Ze heeft ook een tijdje in een psychiatrische instelling gezeten. Simon Jordan droomt ervan om zijn eigen psychiatrische ziekenhuis te beginnen, maar hij moet zich nog bewijzen als onderzoeker. Hij wil Grace helpen om haar geheugen terug te krijgen, want van het moment van de moord kan ze zich niets herinneren. Bovendien zou een rapport van hem Grace vrij kunnen krijgen.

Armoede
Het verhaal van Grace start in Ierland. Vanwege armoede vertrekt ze met haar ouders en broertjes en zusjes naar Canada. De bootreis wordt indrukwekkend beschreven. De eerste dagen worden veel mensen zeeziek. Binnen in het schip is het erg krap. Het stinkt er vreselijk. De moeder van Grace wordt ziek en sterft onderweg. In Canada raakt de vader aan de drank. Grace houdt het niet meer uit en gaat het huis uit als ze dertien is. Ze gaat werken als jongste bediende bij een rijke familie. Achteraf gezien beleeft ze daar haar gelukkigste periode.

Na de indrukwekkende dood van haar collega-bediende werkt ze in verschillende andere huizen, om uiteindelijk te belanden op een afgelegen plek waar de moord zal plaatsvinden. Grace is lang van stof en beschrijft alles uitgebreid, zoals de huishoudelijke werkzaamheden die ze uitvoert en de quilts die ze naait. Ik zie het zo voor me. Doordat je als lezer al weet hoe het verhaal zal eindigen, blijft het spannend. Zullen Grace en de dokter de waarheid achterhalen?

Dans Magazine

Het einde van het boek bestaat weer uit verschillende fragmenten, vooral brieven. Ook wordt verteld hoe het leven van Grace verder is verlopen. In het nawoord vertelt Margaret Atwood dat deze roman gebaseerd is op waargebeurde geschiedenis, waar ze zich grondig in heeft verdiept. Het boek net iets te dik, maar de schrijfstijl van Margaret Atwood is altijd voortreffelijk.

Er is een serie gemaakt van dit boek, die op Netflix staat. Het blijft behoorlijk dicht bij het boek en het is bijzonder om te zien hoe het verbeeld is.

Eerder verschenen op Lalagè leest