Tjideng-kamp
[Recensie] Het waargebeurde verhaal van een meisje in oorlogstijd. Een meisje dat opgroeit in het voormalige Nederlands-Indië. Auteur Vivian den Hollander schrijft in het nawoord hoe dit verhaal tot stand is gekomen. De Trudi uit het verhaal is lange tijd de oppas geweest van de schrijfster.
Het boek begint in 1939 en verhaalt over het onbezorgde leven van Trudi, haar ouders, zus en broer. En over baboe Kokkie die een belangrijke rol speelt in het leven van de familie. In deze tijd bepaalden de Nederlanders het leven in de voormalige Nederlandse kolonie.
Als het nieuws binnenkomt dat er in Nederland oorlog is uitgebroken verandert dat onbezorgde leven geleidelijk aan. Vooral nadat de familie hoort dat de Japanners het land zijn binnengevallen, komen er grote veranderingen.
De familie verhuist uit Priok, het huis aan zee omdat ze bang zijn dat de Japanners over zee het land binnenvallen. Ze mogen bij Tante Aleida wonen en Trudi vindt het heerlijk dat ze veel met haar nicht Hennie kan optrekken. Maar ook hier kunnen ze niet blijven.
Trudi’s vader vindt een kleiner huis dat door een andere familie is verlaten. Dit huis ligt op fietsafstand van nicht Hennie. Op een dag besluit Trudi om eerst naar de kampong van haar baboe Kokkie te fietsen voordat ze Hennie opzoekt. Dat lukt niet, ze wordt onderweg heel vijandig benaderd door een paar mannen die haar woedend Maleise woorden toeschreeuwen.
Voor Trudi een heel angstig moment. Het boek verhaalt waarom de mensen in de kampong zo boos zijn, een stukje geschiedenis wordt op deze wijze verteld.
Daarna verandert er veel. Andere families worden naar het Tjideng-kamp gestuurd. Trudi is bang dat ook zij naar dit kamp moeten. Haar vader neemt haar angst weg, hij denkt dat zij dat niet hoeven omdat hij arts is. Maar op een dag komen de Japanners hem ophalen, ze verdenken hem ervan dat hij het gezag van de Japanners probeert te ondermijnen.
Een paar dagen later krijgt Trudi’s moeder een brief van de Japanners dat ook zij naar het Tjideng-kamp moeten. Ze mogen maar heel weinig meenemen en Trudi neemt haar beer mee, Alleen beer mocht mee. En zo begint het kampleven.
Vivian den Hollander beschrijft het kampleven vanuit de belevenissen van Trudi. Dit boek is daarom heel toegankelijk voor kinderen. Het geeft een beeld van het dagelijkse leven in de Jappenkampen zoals de kampen genoemd worden. Een moeilijk en zwaar leven, waar in het boek over gesproken wordt maar wel zodanig dat het nergens tè schokkend is. Zoals een kind de wereld beleeft, verdrietige en aangrijpende momenten maar ook vrolijke. Er wordt een stuk geschiedenis verteld die niet zo bekend is in Nederland op een leerzame manier maar ook boeiend.
Een bijzonder en zeer begrijpelijk boek over een stuk geschiedenis ver van Nederland vandaan. Een aanrader.
Het boek is een herziene uitgave van 1992. In het boek is een wereldkaart opgenomen. Achterin staat een verklarende woordenlijst.
—
Voor het eerst verschenen op de Leesclub van Alles
