"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Jana Berzelius 5 - Alter ego

Donderdag, 12 december, 2019

Geschreven door: Emelie Schepp
Artikel door: Patrice van Trigt

Een meer dan goede thriller met een overtuigend psychologisch kat- en muisspel

[Recensie] We zijn inmiddels in boek vijf beland waarin officier van justitie Jana Berzelius de hoofdrol speelt. In ieder deel van deze bijzondere reeks is er sprake van een op zich staand verhaal, aangevuld met de doorlopende verhalen van de hoofdpersonages. Vooral dat van Jana is bijzonder intrigerend en vol mysterie. Zij heeft namelijk een verleden dat ze angstvallig verborgen probeert te houden voor de buitenwereld en haar directe omgeving. Danilo Peña is een kwelgeest uit dat verleden en hij speelt die troef telkens opnieuw uit. In het vorige deel, Postuum, kwam dat zowel Jana als hem duur te staan. Danilo verblijft nu achter gesloten deuren van een tbs-kliniek. Veilig weggestopt voor de samenleving en tevens buiten bereik van Jana.

In Alter ego begint Emelie Schepp het verhaal met een proloog die meteen spannend is. Dat zet de voelsprieten op scherp. Het onderzoeksteam van Mia Bollander en Henrik Levin krijgt te maken met het lichaam dat wordt opgevist uit de rivier Strömmen. Het is duidelijk dat het een moord betreft met een opvallend gruwelijke modus operandi. De benen van de vrouw zijn dusdanig aan elkaar genaaid dat ze op een zeemeermin lijkt. Nog maar amper gestart met het onderzoek komt er een nieuwe melding binnen. Opnieuw wordt er een vrouw vermist. Per toeval ziet Jana verbanden met een eerdere zaak waar Simon Norell voor is veroordeeld, ze moeten hem spreken want het onderzoek dreigt volledig vast te lopen. Simon zit in dezelfde tbs-kliniek waar ook Danilo zit. Uit pure wanhoop, tijdsdruk én vanwege het moeizaam communiceren met Simon, ziet Jana geen andere mogelijkheid dan Danilo om hulp te moeten vragen. Maar zoals altijd gaat dat gepaard met moeizame gesprekken en flink wat risico’s. Intussen valt er een nieuw slachtoffer en is het een feit: het team heeft te maken met een genadeloze seriemoordenaar.

Naarmate deze serie vordert merk je dat de lat steeds hoger komt te liggen, de personages ontwikkelen zich gestaag, de zaken waar ze aan werken zijn complex (maar niet té) en de spanning tussen Jana en Danilo profileert zich steeds duidelijker. Dit kan Schepp echter niet eindeloos volhouden want je voelt dat er iets staat te gebeuren. Deze relatie is zo ingewikkeld, getraumatiseerd en doordrenkt van haat/liefde dat er iets móet gebeuren. Daarbij lijkt Jana de grip op alles te verliezen en dat uit zich in buitensporig handelen. Iets dat op een gegeven moment voor een onhoudbare situatie zal gaan zorgen. Die vermoedens maken dat je per se wilt weten hoe dit verhaal verder gaat. Jana is niet voor niets zoals ze is, dat heeft een reden. Voor Danilo geldt hetzelfde. Hun verbintenis is als een strop om ieders nek, zelfs bij degene die daar nog geen weet van hebben.

Ieder deel zou je als standalone kunnen lezen. Dat kán. Maar de vraag is of je dat moet willen. Het misdaadverhaal in ieder boek is goed en anders, maar de rode draad die door deze serie loopt is meer dan de moeite waard om vanaf het begin te volgen. Je snapt de kern van het verhaal beter, je krijgt meer inzage in de rolverdeling van het team en heel belangrijk; je kent de grote lijnen uit de voorgeschiedenis van Jana en Danilo. Die is zo extreem en hardvochtig, dat moet je gewoon weten om hun handelen en denken te kunnen volgen en begrijpen. Want er zit een heel heftig verhaal achter deze twee personages. Nu in boek vijf weet je weer iets meer maar nog lang niet alles. Er is dus nog volop ruimte voor ontwikkeling van dat verhaal en in dat van de anderen ook.

Archeologie Magazine

Schepp kan heerlijk schrijven en scenes uiteenzetten. Het ontbreekt haar niet aan een lugubere fantasie maar ze draaft hierin niet door. Het is precies goed gedoseerd, het is functioneel. Er is veel aandacht voor de persoonlijke kanten van het team. Er zijn een flink aantal interessante personages, dus ook meerdere verhalen. Schepp heeft nog behoorlijk wat speelruimte voor een aantal delen. Ook de dialogen zijn sterker dan voorheen. Vooral een aantal verhoren, met bijbehorende frustraties, en de therapiesessies in de kliniek waren indringend en bepaalden de sfeer. Schepp zet subtiel kanttekeningen bij het falend maatschappelijk werk wat desastreuze gevolgen kent. Opvallend was dat dit boek ook echt spannend was, de race tegen de klok is aannemelijk uiteengezet en wanneer de spanning eenmaal haar intrede doet neemt deze ook niet meer af. Het vermoeden dat halverwege ontstond bleek terecht maar dat veranderde niets aan de intensiteit van het verhaal. De cursieve passages vanuit het daderperspectief verhogen de spanningsboog nog eens extra. Naarmate het boek vorderde was er sprake van een aantal onverwachte wendingen die echt verrassend waren. Het verhaal eindigt bizar met een zenuwslopende cliffhanger.

Alter ego is een aanrader. Een meer dan goede thriller met een overtuigend psychologisch kat- en muisspel. Daarom vier dikke sterren.

Eerder verschenen op Perfecte Buren

Boeken van deze Auteur:

Jana Berzelius 1 - Memento

Jana Berzelius 2 - Narcotica

Jana Berzelius 3 - Post mortem

Jana Berzelius 4 - Postuum

Jana Berzelius 5 - Alter ego

Sub rosa