"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Angstige mensen

Woensdag, 4 november, 2020

Geschreven door: Fredrik Backman
Artikel door: Severine Lefebre

Prachtige quotes en levenslessen

[Recensie] Een overvaller vlucht na een mislukte poging een bank te beroven naar een appartementencomplex wat verder op. Daar vindt een open huis plaats, waarbij verschillende bezoekers/kandidaat-kopers aanwezig zijn. Zoals o.a. een oude vrouw, een jong koppel dat binnenkort hun eerste kind verwacht, een ouder koppel dat verslaafd is aan IKEA,… Ze zijn zich allen van geen kwaad bewust, tot plots de overvaller er komt binnenvallen, met een wapen in de hand. De bezoekers worden vanaf dan plots gijzelaars. Tijdens deze gijzeling leert iedereen elkaar beter kennen, waarbij er verrassende geheimen worden onthuld. Wanneer de gijzelaars na een tijd terug vrij worden gelaten, treft de politie een leeg appartement aan. Dit is het begin van een reeks bizarre en verwarrende verhoren, waarbij niemand kan verklaren wat er precies is gebeurd.

Met Angstige mensen heeft Fredrik Backman een spannende, hilarische maar ook aangrijpende roman neergezet. Een krachtig verhaal over menselijke relaties, die de ene keer vreugde en de andere keer verdriet met zich meebrengen. Maar waarbij hoop en vriendschap een krachtig iets is om ons tijdens angstige tijden bij te staan.

Het boek valt op met een mooie kleurrijke cover. Daarmee trekt het direct de aandacht. Net als de voorstelling van een gebouw met ramen, waarbij je duidelijk de silhouetten ziet van de gijzelnemer en gijzelaars. De hoofdlijn van het verhaal staat dus helder op de cover weergegeven. Al gaat het in het boek om nog zoveel meer dan enkel deze gijzeling.

Het verhaal is in het begin wat wennen, vooral de hoofdstukken die geschreven zijn vanuit het standpunt van een verteller. Het is alsof je als buitenstaander naar een verhaal van iemand zit te luisteren. Of lezen in ons geval. Dit wordt afgewisseld met de politieverhoren, en ook terugblikken naar wat er nu juist is gebeurd tijdens de gijzeling. Of naar gebeurtenissen in het verleden. Hierbij duurt het een tijdje voordat de personages namen krijgen. Sommige weten we zelfs nooit. Dat maakt het vooral in het begin wat moeilijk en verwarrend, mede door de verschillende ongekende personages. Toch heeft het verhaal een bepaalde aantrekkingskracht waardoor je steeds wilt verder lezen in het boek. De vele mooie inspirerende en filosofische quotes helpen daar zeker aan mee.

Pf

‘Ik zei niet dat geld geluk is. Ik zei dat geluk net geld is. Het is een fictieve waarde die overeenkomt met iets wat we niet kunnen wegen of meten.’ Blz. 94

Vooraf weet je niet goed wat je van dit boek mag verwachten. Als je denkt dat het een grappig en luchtig verhaal wordt, dan klopt dit. Maar wel slechts voor een deel. Het boek zit vol spanning en humor waardoor je regelmatig glimlacht of zelfs luidop lacht. Maar tegelijk zitten er gewichtige passages in die ons doen nadenken over het leven en onze huidige maatschappij. Dit maakt dat de plot geniaal in elkaar zit. Daar is grondig over nagedacht, en de opbouw gebeurt stap voor stap. Waardoor je enkele gigantische plottwisten absoluut niet ziet aankomen. Je valt van de ene verbazing in de andere, en de ontknoping is er ook een die erg verrassend is. Op meerdere vlakken.

De auteur is enorm taalvaardig, en slaagt erin om op een humoristische en cynische toon het verhaal een bepaalde kant op te sturen. Hij houdt er enorm van om met de lezers hun voeten te spelen. Meer dan eens worden we op het verkeerde been gezet doordat het verhaal plots een andere richting uitgaat. Hier ben ik grote fan van. Ook de (soms wel heel) korte hoofdstukken doen goed hun werk, en maken dat het verhaal enorm vlot leest. De flashbacks zijn ook een pluspunt, omdat dit een diepere inkijk in de personages geeft, en je je zo nog beter in hen kunt inleven.

Fredrik Backman verwoordt het in zijn eerste hoofdstuk goed: ‘Dit is een verhaal over veel dingen, maar vooral over idioten.’ Blz. 7. Alle personages zijn detaillistisch maar hilarisch uitgewerkt, en de ene is al specialer dan de andere. Een veel te enthousiaste makelaar, een zwanger lesbisch koppel dat ruziemaakt, een vreemde steenrijke vrouw,… Tijdens de verhoren krijg je daardoor vooral gekke en bizarre conversaties. Daartussen leer je echter de personages pas écht kennen, en het zijn zeker niet alleen maar idioten.

Angstige mensen heeft mij op een positieve manier verrast. Ik ben absoluut geen romanlezer, maar dit boek heeft mij echt weten te raken. Na een korte periode met wat verwarring zat ik daarna volledig in het verhaal, en liet mij onderdompelen in de prachtige quotes en levenslessen. Waarvan sommigen mij steeds zullen bijblijven. Het is een boek dan ik zeker nog eens zal lezen, en waarvan ik overtuigd ben dat ik ook dan er evenveel zal van genieten als de eerste keer. Zelfs al is de grootste plottwist dan al bekend. En die zag ik absoluut niet aankomen, ik was volledig in de war. Heel sterk als een boek dit effect bij mij oproept. Een geslaagde eerste kennismaking met Fredrik Backman dus. Angstige mensen krijgt van mij een idioot hoge score van 4,5 sterren!

Eerder verschenen op Perfecte Buren

Boeken van deze Auteur: