"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Arctic

Maandag, 28 november, 2022

Geschreven door: Claudia Martin
Artikel door: Evert van der Veen

Leven in de poolcirkel

[Recensie] Het boek opent actueel – maar helaas wel noodzakelijk – met de veranderingen in het wereldwijde klimaat die het kwetsbare Antarctische gebied momnteel bedreigen. Omdat het voor ons op grote afstand is en vrijwel niemand van ons hier komt of er contacten heeft, blijft deze dreiging daardoor bij ons nog steeds wat onderbelicht al besteden media er wel aandacht aan. Die ondergeschoven positie is bepaald niet terecht want dit ecologisch gevoelige gebied is zeer kwetsbaar en de veranderingen die nu gaande zijn, zullen voor ons terdege merkbaar zijn. De smeltende ijskappen zorgen voor een stijgende zeespiegel en dat is iets dat wij in Nederland nu al merken. De voorspellingen voor de komende honderd jaar zijn ronduit verontrustend en vragen voor ons land om ingrijpende maatregelen.

De poolcirkel loopt door IJsland, Noorwegen, Zweden, Finland, Rusland, Alaska in de Verenigde Staten, Canada en Groenland. Het gebied wordt gekarakteriseerd door lage temperaturen, zeker in de winter maar ook de zomers zijn koel. Die behóren koel te zijn, kun je tegenwoordig beter zeggen want door de stijging van de temperatuur is het hier tegenwoordig naar verhouding – te – warm in de zomer.

Noorderlicht
Prachtig zijn de foto’s van het noorderlicht – een bijzonder en voor deze regio typerend natuurverschijnsel – dat voorkomt in IJsland en het noorden van Lapland van september tot maart.

De foto’s in Arctic stralen rust, stilte, ruimte en leegte uit. Uiteraard is wit een belangrijke basiskleur – sneeuw en ijs – en die tint verwachten we natuurlijk in dit gebied. Ze komen nog mooier uit wanneer ze worden overkoepeld door helderblauwe luchten die daar prachtig mee contrasteren. Het is die typische eigen sfeer van dit gebied. Heel anders maar ook indrukwekkend is de foto van de hagelstorm op de Lofoten eilanden.

Heaven

Waar we bij het poolgebied niet direct aan denken is de bloeiende toendra in het voorjaar. Dit is dan een fraai kleurenspel van rode en gele beplanting. De kruipbraam is een typerende plant die als een culinaire delicatesse geldt. Hiervan is een fraaie close-up en daarvan zijn er meer in dit boek zoals die van het ijsmeer en de papagaaiduiker met zijn karakteristieke kleurrijke snavel. In het hoofdstuk over het dierenleven is een mooie serie foto’s van de poolbeer. Schitterend is de sneeuwuil in vlucht, met een spanwijdte van anderhalve meter en de orca die uit het water omhoog springt. Een insect dat je hier niet zou verwachten is de parelmoervlinder.

In het hoofdstuk over mensen in deze streken komt de authentieke leefwijze van diverse volkeren naar voren. Hun eenvoudige maar ook wel harde leven bestaat uit rendieren, honden voor de slee en visvangst. Dit alles wordt prachtig verbeeld. Dat is de ene kant zoals we die het liefst willen zien maar er is ook sprake van industrie en een radarinstallatie op Spitsbergen voor ruimteonderzoek.

Dit boek Arctic biedt een fascinerend beeld van deze tamelijk ontoegankelijke streek met een geheel eigen fantastisch karakter.

Claudia Martin schrijft over reizen voor Lonely Planet en Time Out. Hij schrijft boeken over geschiedenis, geografie en cultuur en publiceerde foto-tekstboeken voor Amber over Italië, Schotland en Noorwegen.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow