Een armzalig cupje a
Geen mannenboek,’ schreef de redacteur die mij Atoomgeheimen van Marja Pruis ter recensie toestuurde. ‘Maar misschien juist daarom interessant,’ had hij eraan toegevoegd. Kennelijk ging hij ervan uit dat ik als man nooit vrouwenboeken lees en dat ik nu de kans kreeg eens met een heel andere wereld kennis te maken. Altijd goed voor de algemene ontwikkeling, nietwaar? Ik moet hem teleurstellen. In geen jaren heb ik zo’n vervelend boek gelezen als Atoomgeheimen.
Hoofdpersoon Carice van Luijn is eigenaar van het – beursgenoteerde – Caresse Lingerie, dat vooral succes heeft met nieuwe bh-soorten. Daar begint het al. Leider van een beursgenoteerd bedrijf? Kom op zeg. Als ze dat is dan ben ik president van Philips en Unilever samen. Er is namelijk nauwelijks een truttiger en onzekerder vrouwspersoon voorstelbaar dan deze Carice. Het minste geringste brengt haar van haar stuk. Overal ziet ze beren op de weg en vallende stenen. Zelfs de kleinste beslissing kan ze niet nemen. En zo iemand zou een onderneming met minimaal tientallen miljoenen omzet en honderden werknemers hebben opgezet en met succes naar de beurs hebben gebracht? Sorry, maar ook mijn goedgelovigheid kent grenzen.
Goed dan, het verhaal in het kort. Carice brengt met haar gezin (man Lodewijk, dochter Lidia en zoon Gijs) een vakantie door op een Caribisch eiland. De naam wordt niet genoemd, maar gegeven de locatie Conset Bay moet het Barbados zijn. Een van de eerste dagen van hun verblijf bezoeken ze met een ander Nederlands echtpaar een pretpaleis, waar ook gepaaldanst wordt. De danseres van dienst komt Carice bekend voor en al gauw blijkt het Josje te zijn, een vriendin uit Amsterdam in de jaren tachtig. Zo komen we achter Carices verleden. Ze behoorde tot de groep van ‘autonomen’, van die krakertypes die bij kennismaking nooit fatsoenlijk hun achternaam wilden zeggen, de elementairste vormen van beleefdheid niet kenden, colleges op de universiteit verstoorden omdat die niet marxistisch genoeg waren, niet in de tuin wilden zitten omdat dat burgerlijk was, overdreven prat gingen op hun antifascisme, stiekem – en soms openlijk – bewondering hadden voor de RAF en die toch om het hardst riepen dat ze voor een betere wereld streden.
De vakantie van de familie Van Luijn heeft ondanks de vrolijk schijnende zon toch zo z’n probleempjes. Want behalve van de confrontatie met Josje wordt Carice ook onrustig van de rondzingende verhalen over mogelijke terroristische aanslagen door een man die zich De Mexicaan noemt. Die blijkt een Duits verleden te hebben en dat voert de onrust nog verder op. In Amsterdam was namelijk een zekere August actief, een Duitser, die Josje en Carice trachtte te winnen voor een gewelddadige strategie tegen het gehate burgerdom. Josje liet zich door hem inpakken, waarop Carice de woongroep verliet en August bij de politie heeft aangegeven. Het zal haar toch niet gebeuren dat …? Maar ja, het gebeurt wel. August duikt op en eist een terroristische daad als genoegdoening voor het verraad van twintig jaar geleden. Die daad komt er, maar het resultaat zal de geschiedenisboekjes niet halen.
Jongens, wat heeft die Pruis een vervelend verhaal geschreven. Haar beschrijving van de tropische vakantie is net zo opwindend als het dia-avondje bij de buren. De ontboezemingen over Caresse Lingerie zijn typisch van iemand die nog nooit een ordentelijk bedrijf van binnen heeft gezien. Het intellectuele sausje dat ze over het geheel wil gieten doet denken aan de resten in een pot mayonaise die het al drie dagen zonder deksel moet stellen. En ze slaagt er zelfs niet in over haar core business – borsten – één originele observatie te doen. Haar dubbele pro- en epiloog zijn van een ongekende pretentie. Dat alles opgeschreven in een vermoeiende stijl, met veel onnodige tussenzinnen en uitweidingen over niet ter zake doende feiten en gebeurtenissen. OK, Marja Pruis kan een Nederlandse zin opschrijven zonder storende stijl- en spelfouten. Maar dat maakt Atoomgeheimen niet tot een ander boek dan het is: vervelend in het kwadraat. Een vrouwenboek? Ik mag toch hopen van niet.
—
Eerder verschenen op Recensieweb
