Verbeterde positie van vrouwen in islamitische wereld
[Recensie] Over vrouwen in de islamitische wereld horen we eigenlijk voornamelijk als er iets vreselijks gebeurt. Denk aan de Afghaanse Aisha die begin augustus de cover van Time Magazine sierde. Als kind werd Aisha afgestaan aan een Talib omdat haar oom een familielid van de Talib had vermoord. Aisha leidde een gruwelijk bestaan en vluchtte. De Talib achterhaalde haar en sneed haar oren en neus af.
Ook Baas in eigen boerka, dat handelt over de positie van vrouwen in islamitische landen, bevat dergelijke gruwelijk verhalen. Maar het boek van Volkskrant-journalist Rob Vreeken stemt tegelijkertijd hoopvol. In veel islamitische landen lijkt de positie van vrouwen namelijk te verbeteren. Vreeken kan dat met enig gezag betogen, want hij voerde voor zijn vlot geschreven boek honderden gesprekken met vrouwen die hem in staat stelden om een vrij gedetailleerd beeld te schetsen van de stand van zaken in zeven islamitische landen.
Natuurlijk zijn er landen waar het nog bedroevend is gesteld met de vrouwenrechten en natuurlijk zijn er landen waar vrouwen weer terrein moeten prijsgeven, maar Vreeken geeft tal van voorbeelden die de burger (m/v) moed geven.
Denk aan succesvolle projecten die een eind maken aan de eeuwenoude (niet per se islamitische) traditie van vrouwenbesnijdenis. Of aan het sterk toegenomen aantal islamitische meisjes die naar school gaan en de jonge vrouwen die de universiteit bezoeken. Van de studenten in Iran was kort na de eeuwwisseling 65 procent vrouw. En ook aan de universiteiten van Koeweit bestaat twee derde van de studentenpopulatie inmiddels uit vrouwen.
Dankzij het onderwijs verbetert de positie van vrouwen. De op school opgedane kennis – in combinatie met het toegenomen gebruik van anticonceptiemiddelen – leidt er bijvoorbeeld toe dat islamitische gezinnen sinds 1980 flink kleiner zijn geworden. Bovendien kunnen vrouwen vaker een (economisch) zelfstandig bestaan opbouwen.
De positie van vrouwen verschilt sterk van land tot land. Als Vreeken iets duidelijk wil maken, is dat er eigenlijk niet zoiets bestaat als ‘de islamitische wereld’. Met instemming citeert hij de Iraanse sociologe Valentine Moghadam die stelt: “De status van vrouwen in islamitische samenlevingen is noch uniform, noch onveranderlijk, noch uniek.”
Er is dus hoop voor de toekomstige dochters van de Afghaanse Aisha.
Eerder verschenen in Wordt Vervolgd
