Ben Hur

Een verhaal uit de tijd van Christus’ leven op aarde

[Recensie] Het boek Ben-Hur en de gelijknamige film uit 1959 die 12 Oscars in de wacht sleepte en destijds wereldwijd de grootste kijkcijfers ooit trok, mag terecht beroemd worden genoemd. Het is één van de meest herkenbare verhalen geworden over de tijd dat Jezus van Nazareth op aarde leefde. Een meesterwerk dat over generaties heen reikt en lezers blijft boeien.

Advocaat
De auteur Lew Wallace was niet alleen maar schrijver. Hij begon zijn loopbaan als advocaat, maakte daarna carrière in het leger waar hij opklom tot Generaal-Majoor, werd na zijn legertijd Gouverneur van Nieuw Mexico, gevolgd door een benoeming tot Amerikaans  gezant in Turkije, en keerde uiteindelijk terug in de Rechtspraktijk. Lew Wallace werd geboren in Brookville, Indiana, USA op 10 april 1827, en overleed in Crawfordsville, Indiana, USA in februari 1905.

Drie wijzen
In het boek houden twee parallelle verhalen elkaar moeiteloos in evenwicht. Het verhaal van de lotgevallen van de drie Wijzen uit het Oosten, Balthazar uit Egypte, Kaspar uit Griekenland en Melchior uit India, die de geboorte van Christus hebben voorzien en daar dertig jaren later terugkeren om de dan volwassen Jezus als Verlosser gade te slaan, en het levensverhaal van Juda, de jonge prins van het Joodse Vorstenhuis Hur in Jeruzalem. Hun lotsverbondenheid vervlecht zich in de periode dat Jezus van Nazareth wordt gekruisigd, via de tussenkomst van Simonides de handelaar, vertrouweling van het Huis Hur en diens dochter Esther, en door de tussenkomst van Sjeik Ilderim de edelmoedige.

Als Juda Jezus ziet in de smalle straten van Jeruzalem, op weg naar de plaats van Zijn kruisiging, Golgotha, herkent Juda de man die hem vele jaren daarvoor water gaf en nieuwe hoop, toen Juda als gevangene naar de Galeien werd gevoerd door de Romeinse soldaten, niet wetende of zijn moeder en zijn zus hun gevangenschap onder de Romeinse bezetter zouden overleven .Juda die na al die jaren nog vol wrok en haat zit, beseft tijdens de kruisiging pas wat de ware betekenis van Jezus op aarde inhield.

Het slot in het boek gaat verder dan het slot in de film
Het boek Ben-Hur is aangrijpend en onderhoudend van het begin tot het eind. Dat geldt ook voor de originele film uit 1959. U zult mij moeten geloven als ik schrijf dat díe filmversie de enige goede versie is. De re-makes kunnen er niet bij in de schaduw staan. Maar daarvoor leest u deze recensie niet. U wilt iets weten over het boek. Ik kan u vertellen dat het boek een slot toevoegt dat niet in de film(s) is opgenomen. Het laatste hoofdstuk vermeldt dat het familiekapitaal van het Vorstenhuis Hur is aangewend voor de realisatie van de catacomben van San Callixtus aan de Via Appia in Rome, de laatste rustplaats van een half miljoen Christenen, tientallen martelaren die in Rome vervolgd en vermoord werden om hun geloof in Jezus van Nazareth, en zestien Pausen. Deze catacomben zijn in onze tijd een plaats van bezinning voor enorme aantallen toeristen en bedevaartgangers. Of het kapitaal van de Joodse familie Hur hier in werkelijkheid een rol heeft gespeeld zal altijd een vraagteken blijven, omdat de catacomben van Calixtus pas hun oorsprong vinden in het midden van de 2^e eeuw A.D. en de 3^e eeuw A.D.. Juda Ben Hur leefde echter in de 1^e eeuw A.D.

Iedere hoofdrolspeler in het boek brengt eigenschappen, die het boek maken tot het historische Bijbelse epos dat het is geworden. Hun lotgevallen, hun onwankelbare geloof, hun doorzettingsvermogen en toewijding, nestelen zich in de beeldvorming van de lezers. Het boek Ben-Hur is meer geworden dan een epos. Het is een getuigenis van de geschiedenis en van het ontstaan van het Christendom geworden.

Verkorte boekversie
Ik heb voor u ook de verkorte versie gelezen in de Lekturama uitgave van 1984. Die uitgave, met groter lettertype en veel kleurrijke illustraties, bevat de gehele essentie van het verhaal Ben-Hur, en is door zijn verkorte versie en illustraties geschikt voor de jeugd om kennis te maken met de oorsprong van het Christelijke Geloof en de lotgevallen van het Joodse volk onder de Romeinse bezetter.

Het complete boek blijft het meesterwerk dat, hoe kan het ook anders, een boek is voor een volwassen publiek. Het is het soort boek dat voor altijd een vaste waarde is in de boekenkast. Ideaal om te lezen tussen de Adventstijd (de 4 weken voorafgaand aan de Kerstdagen) en de week voor Pasen (waarin we de smartelijke kruisiging van Jezus herdenken). En dat is geen toevallig tijdvak. Het verbindt immers de geboorte van Jezus waarmee het boek Ben-Hur begint, en het Lijden van Jezus waar het boek drieëndertig jaar later mee eindigt.

Als u het boek koopt, koopt u dan ook de film uit 1959. Twee klassiekers van de grootste soort.

—

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow.