"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

"Beste Obama"

Dinsdag, 27 november, 2018

Geschreven door: Jeanne Marie Laskas
Artikel door: Patrice van Trigt

Brieven aan de President van de VS

[Recensie] Barack Hussein Obama II was de 44e president van de Verenigde Staten. In meerdere opzichten een opzienbarende man. Hij was vanaf januari 2009 acht jaar in functie. De eerste Amerikaanse president van Afrikaanse afkomst. Hij beloofde met zijn leus YES we can, de honger naar verandering te stillen. In een land dat tot op het bot verdeeld was, stond hem de, ondankbare, taak te wachten om in het door hem geliefde VS het tij te keren.

Vanaf het moment dat de Amerikanen weten dat Obama de nieuwe president zal worden, voelen miljoenen zich geroepen hem te schrijven. Republikeinen en democraten, tegen- of voorstanders, blank of gekleurd, jong of oud, dat doet er niet toe. Ze spreken hun frustraties uit, schreeuwen om hulp, maken Obama deelgenoot van hun leven, positief maar zeker ook kritisch en negatief. Niet alleen op de persoon Obama maar vooral ook op de omstandigheden in de VS destijds. In dit indringende boek krijg je een goed beeld van de gedachten en de belevingswereld van de Amerikanen.

Iedere dag dat Obama in Washington was, kreeg hij in de namiddag tien brieven te lezen waarop hij een antwoord gaf. Een overzicht van de diversiteit van die brieven, en bij sommigen het verhaal daar achter, zijn te lezen in Beste Obama. Hardwerkende mensen, vaak middenklasse, doen een oproep aan hun president, meestal gevoed door zorgen uit een ongekende diversiteit. Schrijnend, emotioneel en confronterend, maar wel de realiteit van dát moment. De zorgen om de economie, werk en financiën, huisvesting, gezondheidszorg, terrorisme, milieu, immigratie, wapenwet, islamisering en de wereldpolitiek. Ouders van zieke kinderen die ten onder gaan aan de zorgkosten, gepensioneerden die door de recessie hun zuurverdiende spaarcentjes hebben zien verdwijnen, nabestaanden van 9/11 die zich niet gehoord voelen, thuisblijvers met soldaten in het Midden Oosten, mensen die ondanks twee banen de eindjes niet aan elkaar kunnen knopen en de vele werkzoekenden. De zorgen van de bevolking gaan echter nog veel verder en dat lees je allemaal in dit fascinerende verhaal c.q. naslagwerk.

Volgens zijn assistente Shailagh weerspiegelen de brieven ‘de gedachten van het volk’ en was het aan Obama om daar iets mee te doen. Brieven werden gescand, algoritmes lieten middels een zogenaamde ‘woordencloud’ zien waar de schrijvers zich zorgen over maakten. Zo kreeg Washington een goed beeld over wat er in het land leefde. Obama dacht écht na over wat hij onder ogen kreeg, hield de brieven bij zich. Ze waren zelfs ooit een inspiratie voor een toespraak zoals de State of the Union. Een brief leidde soms tot meer dan een schriftelijk antwoord. Kwam het tot een lunch of privégesprek maar dat kwam nooit in de publiciteit. De kwetsbaarheid van de mensen achter de brieven werd te allen tijde beschermd.

Kookboeken Nieuws

“Niet eerder nam een president deze brieven zo persoonlijk op.
Hij ging als het ware een dialoog aan met het land, zijn inwoners.”

Ondanks de vertederende brieven, Kenny die hulp vraagt bij het maken van huiswerk ( én krijgt ) en de 7 jarige Jordan die dankzij het homohuwelijk nu met zijn twee papa’s zijn ‘forever family’ heeft gevonden en werd geadopteerd, blijven vooral toch de zorgwekkende zaken hangen, het is allemaal best indringend wat je leest. De brieven en verhalen staan op chronologische volgorde en van een brief per hoofdstuk lees je het achterliggende verhaal. Vertelt door medewerkers, de auteur van dit boek en door de briefschrijvers. Wat heeft dat allemaal met Obama gedaan en waar lagen zijn (on)mogelijkheden?

In eerste instantie dacht ik met Beste Obama een boek in handen te hebben met alleen brieven van de Amerikanen aan hun president, op zich al zeer interessant. Maar tot mijn grote verrassing blijkt het boek zoveel meer en leest het bijna als een roman weg. Wat de Amerikanen en hun brieven betreft was het overheersende gevoel van neerslachtigheid, eenzaamheid en wanhoop continu aanwezig en dat liet een triest, leeg gevoel achter. Hoe moet dat dan nu voor de Amerikaanse bevolking zijn?
Gelukkig komen we ook ontzettend veel meer te weten van Barack Obama zelf en dat is fascinerend. Het beeld dat ik van hem had, blijft ook nu overeind. Beste Obama begint met de brieven maar blijkt dus zoveel meer.

Wat in de eindfase van het boek vooral indruk maakte, was de verandering in de toon van de brieven nadat bekend werd dat Trump de nieuw gekozen president was en de antwoorden van Obama op die specifieke brieven. Wellicht politiek correct maar je leest tussen de regels door dat hij ook die zorgen deelde. En dan blijft de vraag hangen of Obama wel genoeg tijd en ruimte heeft gehad om te doen wat hij voor ogen had.

Complimenten aan de auteur, hoe ze alles tot een soepel verhaal heeft gebundeld. Het boek is zeker geen lofzang aan het adres van Obama en daardoor voelt het boek juist realistisch aan. Voor iedereen die geïnteresseerd is om een objectief beeld te krijgen over de gedachten, angsten en effecten op de bevolking tijdens de ambtsperiode van Obama, belangstelling heeft voor de VS maar vooral om een goed beeld te krijgen van wat er leeft bij ‘de Amerikaan’ is dit een absolute mustread.

Ik houd van dit soort boeken en heb om verschillende redenen dan ook oprecht genoten. Dit is een pageturner bij uitstek! En daarom dan ook de volle mep met 5 sterren.

Eerder verschenen op Perfecte Buren.