"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Bij Stork

Maandag, 11 februari, 2019

Geschreven door: Hans van den Broek
Artikel door: Mischa Brendel

Prachtig werk voor de liefhebber

Stork, voor velen is de naam van de machinefabriek een begrip. Voor diegenen is het boek BIJ STORK een echte aanrader. Anderen zullen dit boek vooral kunnen waarderen als fraai doorbladerwerk met prachtige foto’s, of als handig naslagwerk.

[Recensie] Machinefabriek Stork opende in 1868 zijn deuren in Borne onder leiderschap van oprichter Charles Theodorus Stork. Het is het begin van een roerig bestaan van een machinefabriek die uiteindelijk verhuisde naar Hengelo en in de omgeving zorgde voor een flinke werkgelegenheid. De fabriek kent zijn pieken en dalen en de nodige wendingen in strategie en werkwijze, veelal ingegeven door de Storken die op dat moment de leiding hebben over de machinefabriek.

BIJ STORK kent meerdere auteurs en wellicht heeft dat eraan bijgedragen dat delen van sommige hoofdstukken enigszins dubbelop lijken. Het werk doet verder vooral aan als een geschiedschrijving, waarbij overigens wel keurig de goede toon tussen zakelijk en informeel wordt gevonden. Feiten en weetjes te over, maar alles wordt wel fraai verhalend verteld.

Boekenkrant

En dat verhaal liegt er niet om: C.T. Stork had een visie toen hij zijn machinefabriek opende. Hij zag niet zozeer een manier om een imperium op te bouwen – al kan een zekere mate van opportunistisch gedrag in het belang van zijn bedrijf hem niet ontzegd worden – maar vooral als een wijze om de arbeidersklasse op te voeden. En daarin botste hij nog weleens met autoriteiten of andere bedrijfsleiders. Hoewel de visie door de jaren heen mee veranderde met wie er op dat moment aan het hoofd van het bedrijf stond, bleven de politieke idealen veelal hun weg vinden naar de bedrijfsvloer.

Hoofdstuk voor hoofdstuk wordt het levensverhaal van de machinefabriek, die in succes de nodige pieken en dalen kent, verteld. Ook de machines zelf volgden elkaar op: stoommachines, waterturbines, bootketels en dieselmotoren zijn slechts enkele van die machines.

Al met al is BIJ STORK een zeer fraai werk waar duidelijk veel tijd en onderzoek in is gestoken. Het fotomateriaal is werkelijk prachtig en het boek zelf is ook van hoogwaardige kwaliteit. Het is in dat opzicht een raadsel waarom het nog geen € 30 kost. Wellicht heeft het feit dat Stichting Behoud Erfgoed Stork bij de totstandkoming van dit boek is betrokken daar iets mee te maken.

Dit overzichtswerk van 150 jaar van een van de meest toonaangevende bedrijven van Nederland mag bij liefhebbers van dergelijke naslagwerken, geïnteresseerden van dit bedrijf en liefhebbers van de Nederlandse geschiedenis niet in de boekenkast ontbreken. Voor overige lezers is dit megalomane werk echter wellicht wat zwaar en dan niet alleen in letterlijke zin.

Eerder verschenen in TW