"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Bloemblad van zee

Vrijdag, 24 april, 2020

Geschreven door: Isabel Allende
Artikel door: Agnes Eikema

Rijk en overweldigend verhaal

[Recensie] Onlangs kwam de nieuwste roman uit van Isabel Allende: Bloemblad van zee, dat het verhaal over Victor en Roser beschrijft ten tijde van de Spaanse burgeroorlog en die vervolgens in het Chileense regime van Pinochet terechtkomen.

Het leven van Roser was vast anders gelopen wanneer ze niet als klein meisje aan de kant van de weg gevonden zou zijn door de vader van Victor en Guillem. Hij nam haar op in het gezin, zorgde ervoor dat ze piano kon blijven spelen en gaf haar een gedegen opleiding. Ze werd verliefd op Guillem, werd zwanger van hem en moest hoogzwanger Europa uitvluchten vanwege de Spaanse Burgeroorlog.

Hoe het allemaal begon

Het is begin 1939 en de Spaanse Burgeroorlog loopt tegen het einde. De republiek viel en Spanje werd een dictatuur onder leiding van Franco. De familie Dalmau (moeder, Victor en de zwangere vriendin van Guillem) moesten als aanhangers van de republikeinen zo snel mogelijk voor hun eigen veiligheid het land verlaten. Dwars door de Pyreneeën komen ze uiteindelijk uit in Frankrijk, waar ze niet echt met open armen werden ontvangen. Frankrijk had namelijk niet gerekend op zoveel vluchtelingen vanuit Spanje en bracht ze noodzakelijkerwijs en met enige afkeer onder in concentratiekampen.
Met behulp van Chileense dichter Pablo Neruda weten de jonge arts Victor, Roser en haar zoon Marcel een plekje te bemachtigen op de boot Winnipeg om de oversteek naar Chili te maken. Het stel ontwikkelt een hechte verstandhouding, het is de start van een bewogen leven in het voor hun onbekende land.

Boekenkrant

Bloemblad van zee

In Chili woont de familie Del Solar, een rijke, conservatieve familie. Een familie die een tegenpool lijkt van de warme familiaire band die de sociale Victor, de muzikale Roser en Marcel hebben. Maar er is een uitzondering: zoon Felipe is compleet anders dan zijn overheersende vader. Hij heeft sympathie voor de linkse beweging in Chili en ondanks de kritische en ongezouten mening van zijn vader steekt hij die niet onder stoelen of banken. De knappe dochter Ofelia lijkt zich voornamelijk opgesloten te voelen binnen de conservatieve muren van haar familie en wil ontsnappen aan de benauwde muren van het familiehuis.

Thuis

De sterke karakters van de zowel de familie Dalmau als Del Solar vormen de basis van deze overweldigende roman. Zij symboliseren zowel de tegenstanders als aanhangers van de opstanden in zowel Spanje als die in Chili in 1973. Want ook in Chili zullen Victor en Roser zullen Victor en Roser geconfronteerd worden met gevaar. Ze zullen dan ook weer een keer moeten vluchten tijdens de opstand tegen de toenmalige president Allende. Ze moeten weer hun huis verlaten om elders een bestaan op te richten. Dan rijst ook de vraag: waar zijn ze thuis? Is dit het Spanje dat ze in hun jonge jaren hebben achter moeten laten, of is dit Chili waar ze hun hele bestaan hebben opgebouwd of in Venezuela waar ze na hun vlucht uit Chili zijn gesetteld?

Geschiedenis als decor van bewogen levens

Het verhaal van Victor en Roser is overweldigend, zo overweldigend dat het haast onwerkelijk lijkt. Het valt me op hoe flexibel en sterk Victor en Roser zijn, ze weten zich in alle situaties, hoe schrijnend en zwaar ook, te redden. Het is mooi om te lezen hoe hun band alsmaar sterker wordt naarmate de jaren verstrijken, wat ook wel mag ook wel gezien de hoeveelheid gebeurtenissen die ze samen hebben doorstaan. Allereerst de burgeroorlog in Spanje en daarna de opstand in Chili. Het boek barst van historische gegevens wat zorgt voor een stabiele achtergrond van het verhaal. Af en toe wordt het iets feitelijker verteld dan gewend van Allende. Door het rijke verhaal neem je dit op de koop toe, Allende weet de aandacht van haar lezers te binden en vast te houden.

Het talent van het verhalen vertellen heeft Allende nog niet verleerd. Met herkenbare schrijfstijl, prachtige personages en een levendig verhaal vol geschiedenis en drama was het een genot om te lezen.

Eerder verschenen op Boekenz