"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Wapenzusjes

Donderdag, 29 augustus, 2019

Geschreven door: Lizzie Page
Artikel door: Nancy De Brucker

Vriendschap, moed, liefde en onbaatzuchtigheid staan centraal in dit boek

[Recensie] Augustus 1914 – Dokter Munro komt naar het huis van de welgestelde familie Chisholms in Dorset. Het gesprek gaat over de recent uitgebroken oorlog maar iedereen is van mening dat het tegen Kerst wel voorbij zou zijn. Dokter Munro heeft een belangrijke vraag voor Mairi. Mairi is de dochter des huizes, achttien jaar oud en is een fervente motorrijdster. Munro had al veel over haar gehoord en haar liefde voor motoren en tevens over de vaardigheden waarover ze beschikt. Dat had hem heel nieuwsgierig gemaakt.

Hij vraagt aan Mairi of ze deel wil uitmaken van een vliegend ambulancekorps dat hij op poten gaat zetten en of ze mee wil reizen naar België om deel te nemen aan het oorlogswerk en daar haar steentje wil bijdragen. Ze moeten zeer snelle gemotoriseerde voertuigen hebben en soldaten in moeilijkheden gaan ophalen en misschien ter plekke hulp verlenen. Mairi ziet dit in eerste instantie niet goed zitten omdat ze geen verpleegster is maar Munro kan haar overtuigen dat ze het vanzelf wel zal leren. Het gaat immers alleen maar om het verbinden van wonden. Haar moeder is er faliekant tegen maar in haar vader vindt ze een bondgenoot.

Mairi vertrekt met het weinige dat ze kan meenemen en rijdt naar Harwich waar ze de rest van het team zal ontmoeten. Daar moet ze al een kamer delen met de flamboyante Elsie Knocker, ook een befaamd motorrijdster. Elsie is compleet Mairi’s tegenpool: ze is roekeloos, drinkt alsof het een lieve lust is en rookt. Mairi daarentegen is een heel schuchter, gelovig en naïef meisje.

“Jij en ik gaan het geweldig hebben samen, vanaf nu zijn we zusjes”

Pf

Als ze België binnenrijden vindt Mairi het heel spannend tot ze in Nazareth nodig zijn in een noodhospitaal; daar verstijft ze van de schrik van wat ze allemaal ziet. Ze rukken verder op naar Veurne waar ze tewerkgesteld worden in een militair hospitaal. Ze zaten ruim dertig kilometer van de frontlinie waar de Britse, Franse en Belgische soldaten vochten tegen de Duitsers.

“Ze was mijn rechterhand; en ik haar rechtervoet.
We hoefden niets te zeggen om te weten wat de ander dacht”.

Door de schaarste aan benzine, verspillen ze veel benzine en tijd om altijd zo ver over en weer te rijden. In Pervijze, ten noorden van Ieper ontdekken Elsie en Mairi een huis waar ze de gewonden kunnen verzorgen. Op twaalf november 1914 nemen ‘de zussen’ hun intrek in het huis en voornamelijk in de kelder. Daar kunnen ze zich goed schuilhouden en de gewonden verzorgen. Ze geraken vlug op elkaar ingesteld en halen gewonden, stervende en doden op. Daar leren ze elkaars sterke en zwakke punten kennen en zien ze elkaars zwakheden door de vingers. Met de weinige middelen die ze hebben, verzorgen ze de soldaten en verzachten hun leed.

Eind januari 1915 wordt er een nieuwe wet van kracht dat er geen vrouwen meer toegestaan zijn aan het front op twee uitzonderingen na: Mrs. Elsie Knocker en Miss Mairi Chisholm. Hun huis, ‘Poste de Secoures’, is nu algemeen bekend onder de manschappen. Zelf worden ze ‘De Madonna’s van Pervijze’ genoemd en worden als heldinnen beschouwt!

Elsie’s woorden over Mairi:

“Deze stille, bescheiden vrouw is toegewijd aan haar werk. Ze is kalm, moedig en is mijn ruggengraat, mijn geweten, de bewaarder van mijn geheimen, mijn moreel kompas en mijn zusje”!

Wapenzusjes is het eerste deel van trilogie van Lizzie Page. Het is een historische roman die gebaseerd is op Elsie Knocker en Mairi Chisholm. Deze twee vrouwen waren echte heldinnen in WOI. Ze zijn twee uitersten maar toch slagen ze erin om hun werk in de loopgraven te doen en tevens in de kelder van het huis. Zo is Mairi maar amper achttien jaar en komt uit de upper class terwijl Elsie twaalf jaar ouder is en al veel heeft meegemaakt. Toch hebben ze een innige band. De werken die ze doen zijn uitermate afschrikwekkend en in afschuwelijke omstandigheden. Ze blijven samen sterk en elke dag wordt hun uithoudingsvermogen op de proef gesteld. Taalbarrière, geloof en nog andere elementen in het boek zorgen voor strubbelingen en verontwaardiging.

De auteur heeft een zo goed mogelijk beeld geschetst wat er in die periode is gebeurd. Jongens, die nog geen achttien jaar oud waren, en die voor het eerst van huis weggingen om de oversteek te maken naar Vlaanderen om daar dapper te gaan strijden. Die hun leven waagden in de loopgraven en daarbuiten. De kou, honger, ongedierte zijn een van de dingen waar de soldaten mee te kampen hebben. Er spelen ook nog andere en belangrijke facetten mee in dit boek maar daar ga ik niets over vertellen omwille van het spoiler gevaar!

Elsie’s en Mairi’s vriendschap staat centraal in dit boek. Ik heb heel veel respect voor wat deze twee dames hebben gedaan onder de meest verschrikkelijke omstandigheden. Hun moed om de hele oorlog duizenden soldaten te verzorgen en meer is iets dat een diepe indruk heeft nagelaten bij mij. Ook komen de andere leden aan bod en hoe het met hen vergaat, deze personen hebben dan ook echt bestaan! Het is een verhaal dat je al van bij het begin in de ban houdt en je wilt weten hoe het uiteindelijk gaat eindigen. De auteur wisselt af tussen lange en korte hoofdstukken maar dat was voor mij totaal niet storend. Door haar boeiende manier van schrijven kun je het boek amper opzij leggen. Het is een boek dat je tot de laatste bladzijde in je greep houdt. Het is een heel emotioneel maar prachtig boek!

Na het lezen van dit boek ben ik op het internet naar zoveel mogelijk informatie gaan zoeken over deze twee heldinnen. Het loont meer dan de moeite waard om te doen. Voor mensen die geïnteresseerd zijn in WOI is dit een mustread. Als je al in de Westhoek bent geweest zult je veel plaatsen en dingen herkennen in het boek. En dan denk je aan de vele kerkhoven, foto’s en duizelingwekkende cijfers die je onder ogen bent gekomen en die je voor altijd zullen bijblijven. En dan lees je dit en dan heb je nog meer respect voor degenen die in ‘Flanders Field’ gestorven zijn.

Lizzie Page heeft het gepresteerd om tussen de dood, het geweld en verderf, een prachtig verhaal te schrijven waar vriendschap, moed, liefde en onbaatzuchtigheid centraal staan. Ik kan niet anders dan dit boek bekronen met 5 prachtige sterren!

Eerder verschenen op Perfecte Buren