"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Boek van de Maand 'In gesprek met' Bronja Hoffschlag

Dinsdag, 29 augustus, 2017

Geschreven door: Bronja Hoffschlag
Artikel door: Roelant de By

Ik val maar meteen met de deur in huis; Je hebt dit verhaal al 16 jaar in je achterhoofd. Waarom wil je dit verhaal per se vertellen? En waarom nu?
Ik wilde het vooral vertellen omdat het nog nooit écht verteld is. Natuurlijk komt het gegeven P.I.D. wel voor in sommige biografieën over de Beatles, waarin het standaard wordt afgedaan als een hoax. In andere boeken wordt het volledig doodgezwegen. Ongeacht of het nu waar is of niet, is de theorie dat Paul McCartney is overleden en vervangen door een lookalike natuurlijk totaal bizar en spreekt het tot de verbeelding. Het idee dat iemand zoiets ontdekt dan wel bij elkaar verzint, heeft me nooit losgelaten. Na 16 jaar research zou ik een encyclopedie kunnen vullen met alle bewijzen die de theorie onderbouwen of juist ontkrachten, maar als auteur werd ik vooral getrokken door het kleine verhaal erachter. Ik vroeg me af wat een dergelijke overtuiging doet met iemand en met zijn omgeving. Dat was het verhaal dat ik wilde schrijven.


Het ‘waarom nu?’ is een samenloop van omstandigheden geweest. Na 3 thrillers zat ik op een dood spoor en belandde ik in een depressie. Toen ik daar uit begon te krabbelen, wilde ik iets totaal anders, helemaal back to basics: schrijven voor mezelf en dat kon alleen als niemand wist waar ik mee bezig was. Op internet kwam ik een uitspraak tgen van Junot Díaz: “In order to write the book you want to write, in the end you have to become the person you need to become to write that book.”. Het was een eye-opener, een soort startschot. Ik had al mijn research op orde, alle connecties en documenten die ik nodig had, en als mens en auteur de nodige ontwikkeling doorgemaakt om eindelijk iets met dit verhaal te kunnen. Daar kwam bij dat mijn belangrijkste informatiebronnen destijds 89 en 81 jaar oud waren, dus het was letterlijk ‘nu of nooit’.


Zelf ben ik geboren eind jaren ’60, jij bent nog jonger. Hoe is P.I.D. op je pad gekomen, ik had er zelf nog nooit van gehoord. Wat intrigeert jou zo?
Als tiener was ik al geïntrigeerd door de obscure verhalen achter de music-scene. Er zijn er honderden, zo niet duizenden. P.I.D. kwam toevallig op mijn pad. Ik was op een feestje in Engeland. Door een kennis werd ik voorgesteld aan een oude man, die in de jaren ’60 en ’70 bodyguard was geweest voor de Rolling Stones. Ik was pas 17 en zat vanaf de eerste minuut met mijn oren te klapperen, wat hij waarschijnlijk heel schattig vond en wat hem aanmoedigde om steeds meer te vertellen. Via de Stones en Marianne Faithfull kwam het gesprek op de Beatles en hij vroeg me of ik wel wist dat Paul een bedrieger was. In de eerste instantie dacht ik dat hij gek was, net als iedereen die het voor het eerst hoort, maar het liet me niet los. Toen ik echt ging zoeken ontdekte ik dat er twee kampen zijn: de believers en de non-believers en dat ze allebei even fanatiek zijn. Deze mensen zijn nog altijd dagelijks bezig anderen te overtuigen van hun gelijk. Dat vond ik eigenlijk nog interessanter dan het vraagstuk of Paul nu wel of niet dood is.


De titel heeft me kopzorgen bezorgd. Pas nadat ik het heb opgezocht werd het me duidelijk. Ik ben vervolgens van de ene verbazing in de andere gevallen en de twijfelmodus draaide overuren. Het ‘pakt’ je wel, want wie kent de Beatles nou niet? Hoe denk je zelf over dit fenomeen? Zou het echt zo zijn?
Ik heb 16 jaar research gedaan in beide kampen, de believers en de non-believers, zonder een kant te kiezen. Zolang je onderzoek loopt moet je alle opties openhouden. Het is ook niet mijn bedoeling om mensen met mijn boek te overtuigen van het een of het ander. Ik wil ze laten nadenken over complotdenkers en over het isolement waarin die mensen leven, maar ook over de invloed van zo’n theorie op hun omgeving. Zelf heb ik pas mijn mening gevormd toen ik bijna klaar was met het manuscript. Ik heb beide kanten gehoord en tot op de kleinste details nageplozen, zelfs foto’s voorgelegd aan plastisch chirurgen, en onder de streep zijn voor mij de bewijzen van het Paul-Is-Dead-kamp uiteindelijk overtuigender dan die van het Hoax-kamp.


Na het lezen had ik zoiets van ‘Wauw’. En meteen kwam de gedachte naar boven dat je met dit boek de publiciteit wel moet vinden én dat je het gerucht weer nieuw leven in zou kunnen blazen. Hoe denk je daar zelf over, wat hoop je?
Misschien raar, maar daar heb ik eigenlijk nooit over nagedacht voordat je me deze vraag stelde. Tijdens het schrijven ben ik sowieso niet bezig met de vraag of een manuscript publiciteit kan opleveren of niet. Ik wil gewoon een mooi verhaal vertellen, of eigenlijk een wereldje creëren voor mezelf, waarin ik me af en toe kan verstoppen. Pas als een manuscript bij de drukker ligt, sta ik mezelf toe erover na te denken wat de lezers ervan zouden kunnen vinden. Publiciteit is iets dat erbij komt kijken, want zonder publiciteit weet de lezer niet dat het boek er is. Het hoort erbij. Aandacht voor mijn boeken vind ik geweldig, maar aandacht voor mezelf vind ik ingewikkeld en spotlights al helemaal. Ik probeer er niet over na te denken wat dit boek qua media wel of niet teweeg kan brengen. Wat ik wel erg leuk vind is dat lezers me berichtjes sturen dat ze aan het googelen zijn geslagen na het lezen van ‘P.I.D.’. 


Ik hoop dat meer mensen er serieus naar gaan kijken, niet zozeer omdat ik wil dat het gerucht aangewakkerd wordt, maar vooral omdat ik de mensen uit het Paul-Is-Dead-kamp met wie ik gewerkt heb het voordeel van de twijfel zo ontzettend gun, open mindedness, zonder dat ze meteen het stempel ‘gek’ op hun voorhoofd geplakt krijgen. Tijdens mijn research merkte ik dat er binnen het Hoax-kamp een enorme eensgezindheid heerst, maar dat het andere kamp bestaat uit eenzame eilandjes. Ze zijn het roerend met elkaar eens, maar omdat ze in hun omgeving geen aansluiting vinden, lijken ze ook geen contact te kunnen leggen met elkaar. Dat vond ik heel triest en soms best lastig om mee om te gaan: mensen die zo dankbaar zijn, alleen maar omdat je naar ze wilt luisteren.


De personages in dit boek zijn heel divers, je hebt echt uitersten opgezocht. Zo is een van de karakters bijvoorbeeld hoogsensitief. Waarom, en dat doe je in al je boeken, zoek je/komen moeilijke en complexe karakters in je verhalen voor? Is dat intrige of een stukje van jezelf? Hoe werk je dat uit tot een geloofwaardig persoon? Kun je iets over die ontwikkeling vertellen?
Ik weet niet of ik bewust voor complexe karakters kies. Het zijn personages die passen bij het verhaal dat ik wil vertellen. Met een karakter bij wie het leven vrolijk voortkabbelt kan ik niet zoveel. Het echte leven is ook geen sprookje, waarin we allemaal nog lang en gelukkig leven. Dat is niet mijn realiteit, dus ik denk niet dat ik dat geloofwaardig zou kunnen neerzetten. Ieder leven kent ups en downs, het ene alleen wat meer dan het andere.


In mijn fictieboeken geef ik de hoofdpersonages altijd een klein detail van mezelf mee, iets waarin ik mezelf kan herkennen en waar ik de overige 99% van het karakter aan kan hangen, een soort kapstok. Muziek is daarbij mijn belangrijkste gereedschap. Ieder personage heeft zijn of haar eigen soundtrack, muziek die past bij het karakter of de stemming, soms bij de sfeer van een bepaalde scene. Ik zoek een vocabulaire dat bij het personage past. De twee broers uit mijn trilogie hebben een totaal verschillende achtergrond en dat komt terug in hun woordkeuze, reacties, houding en lichaamstaal. Ik vind het belangrijk dat personages een eigen identiteit hebben en dat ze niet inwisselbaar zijn. Bij ‘P.I.D.’ zijn de meeste karakters gebaseerd op bestaande personen, dus nu was het grotendeels een kwestie van luisteren, observeren, analyseren en doorgronden.


We sluiten deze ´Boek van de maand´ af met een winnaar. In de Bookflash stond de prijsvraag vermeld. De juiste antwoorden op de vragen zie je hieronder alsmede de winnaar.


Wat betekent P.I.D.? Paul is dead/ Paul is dood
Wat is de naam en leeftijd van Tom’s buurmeisje? Judy, 7 jaar …… en de winnaar is…….Joke Zwier, van harte gefeliciteerd!! P.I.D. komt zo snel mogelijk gesigneerd jouw kant op!
Alle andere deelnemers bedankt voor de enthousiaste en massale deelname! De volgende keer gewoon weer een kans wagen hoor!

Eerder verschenen op Perfecte Buren.

Boeken van deze Auteur: