"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Bowie’s boekenkast

Dinsdag, 8 december, 2020

Geschreven door: John O'Connell
Artikel door: Patrice van Trigt

Een soort literaire nalatenschap

[Recensie] Vanaf mijn tienerjaren ben ik groot liefhebber van drie dingen: lezen, muziek en honden. Niet per se in die volgorde. Waar de liefde voor het boek continu in beweging is, er verschijnen immers vaak geweldige verhalen, is het wat mij betreft met muziek vrij constant ik houd van muziek en dat blijft dan vaak ook zo. Vanaf het moment dat ik kennismaakte met David Bowie, zijn niet alledaagse stijl en de fascinerende verschijning was ik fan van deze Brit. Behalve dat ik zijn diversiteit als artiest enorm bewonder en kan wegdromen op sommige van zijn ronduit geniale songteksten, heb ik ook de liefde voor het lezen met hem gemeen. Tijdens wereldtours, filmopnames of gewoon thuis, David Bowie had altijd met leesvoer binnen handbereik, iets dat me heel bekend voorkomt. Zijn smaak voor boeken blijkt net zo gevarieerd als de muziek en kunst die hij zelf maakte. Literatuur, filosofie, internationale klassiekers en alles daar tussenin werd door hem gelezen. In het boek Bowie’s boekenkast krijgen we een overzicht van de honderd favoriete boeken van deze creatieve geest.

Bowie stond bekend als een autodidact en was ontzettend leergierig. Het is dan ook geen wonder dat zijn leeslijst vol met serieus leesvoer staat. Hij wilde alles zelf ontdekken, was extravagant en ontwikkelde zich als een muzikale kameleon. Alles dat Bowie deed gebeurde op een haast obsessieve manier, blijkbaar kon hij dingen niet halfbakken. Zo ook met lezen, hij bezat enorm veel boeken en ging geen enkel boek uit de weg. Duidelijk is wel dat hij boeken las alsof zijn leven ervan afhing, het is een indrukwekkende en serieuze lijst geworden.

Drie jaar voor zijn dood besloot Bowie zijn honderd favorieten op papier te zetten. Een soort literaire nalatenschap. Want ook boeken zijn kunst, en Bowie hield van kunst, Bowie wás kunst. Aan muziekjournalist Joseph O’Connell de eer om deze indrukwekkende lijst leesbaar te maken, in boekvorm te gieten én toe te lichten. Je leest welke titels de meeste invloed op Bowie hebben gehad, waarom en wat hij er al dan niet mee heeft gedaan. Ze inspireerden hem in zijn werk, vormden hem als persoon. Duidelijk een gevalletje ‘lezen is leren’. Hij stak deze liefde niet onder stoelen of banken, sterker nog, hij sleepte de koffers vol boeken overal mee naartoe. En ik moet zeggen, sommige titels hebben me oprecht verbaasd.

O’Connell heeft een overzichtelijk boek geschreven en niet geschroomd ook Bowie’s muziek een plek te geven tussen al het leesgeweld. Hij heeft het dusdanig aangepakt dat ieder boek uit Bowie’s top 100 is te linken aan zijn muziek of aan andere boeken. Heel origineel gedaan. Op deze manier krijgt de lezer toch ook weer aanvullende informatie over de persoon David Bowie. Je ziet een bepaalde trend naarmate de lijst vordert, wellicht door verandering van smaak, of juist verbreding van interesse, terug in de gekozen titels. Je leert iemand echt wel kennen aan de hand van een dergelijk overzicht.

Boekenkrant

Bij verschijning van dit boek in januari 2020 is er door uitgeverij Orlando gestart met de Bowie Boeken Club, een initiatief dat online nauwelijks zichtbaar is vandaag de dag. Dit is jammer want de boekenlijst is dusdanig indrukwekkend dat echte lezers er meer dan genoeg pareltjes in kunnen vinden om zich in te verliezen. Zoek op Spotify de aanbevolen muziek erbij en je hebt een leeservaring in 2D.

De grote kracht van dit mooi vormgegeven naslagwerk is dat het echt over boeken gaat: mooie en niet alledaagse boeken. Dit is geen muzikale biografie, daar zijn er al zoveel van, maar er is wel een link naar zijn muziek. Zelfs wanneer je niets met zijn sound hebt, de manier waarop dit boek is geschreven zal je verrassen. Bowie’s boekenkast blinkt uit door de bijzondere keuze van de boeken en de verhalen die daarbij horen, al dan niet aangevuld met een deuntje. Ondanks dat ik groot liefhebber ben van boeken én Bowie kon ik me niet in al zijn keuzes vinden, veel van zijn favorieten zijn zeker niet de mijne. Ik moet er niet aan denken ooit nog een gedicht van T.S. Eliot te moeten lezen…

Ik heb genoten van dit bijzondere boek. Het is goed opgezet, leuk geschreven en vooral heel georganiseerd qua indeling. De literatuurlijst achter in het boek zorgt wellicht voor nog meer inspiratie. Ondanks dat ik het boek niet als leesboek heb gelezen maar zo nu en dan bij de hand heb gepakt, ik moet in de stemming zijn voor dit soort boeken, weet ik zeker dat ik het vaker zal oppakken. Want zo’n boek is het wel. Het inspireert me zowel op muzikaal- als op leesvlak en dat is een leuk extraatje. Daarbij hoort dit boek in de kast op mijn ‘Bowie-plank’. Bij alle andere boeken die over hem zijn uitgebracht. Waar ook Bowie’s favoriet The Great Gatsby staat.

Bowie’s boekenkast is een streling voor het oog, de vormgeving is echt mooi, de illustraties kunstig, er is over nagedacht.

Ik geef dit boek graag vier sterren en kan het iedere boeken- en muziekliefhebber van harte aanbevelen. Dit is nou echt een ideaal boek voor onder de kerstboom. Deze keer is het ‘Let’s read’ in plaats van ‘Let’s dance’ a la Bowie.

Eerder verschenen op Perfecte Buren