"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Brieven naar de groene hel

Dinsdag, 6 maart, 2018

Geschreven door: Henk Krijnen
Artikel door: Miriam Grootscholten

Tussen Tanzania en Nieuw-Guinea

[Recensie] Begin tachtiger jaren, toen we nog correspondeerden met pen en papier en afhankelijk waren van de posterijen wat betreft bezorgingstijden van onze berichten, gingen twee jonge geliefden voor drie jaar naar een ver land om daar te werken. Naar verschillende landen, wel te verstaan: zij ging als tropenarts naar Tanzania, hij ging voor Shell naar een olie-exploratieproject in Nieuw-Guinea. Hoe blijven ze in bij elkaar, zonder e-mail, zonder Facebook?

Henk Krijnen, tegenwoordig bedrijfseconoom bij Shell, is de verteller van dit verhaal. Hij vertelt van zijn uitzending naar wat men de Groene Hel noemt, Nieuw-Guinea. Niet de meest favoriete bestemming van Shell werknemers destijds. Hij brengt daar het gebied in kaart en leeft met een stel internationale collega’s in een van de rest afgesloten wereld. Niet zonder gevaar, zo blijkt wanneer hij in handen van rebellen valt. Met zijn vriendin in Afrika probeert hij ondertussen het contact te onderhouden via brieven. De antwoorden die zij schrijft vormen háár verhaal, dat in de context van het verhaal van Henk geplaatst wordt. Het werk van tropenarts Gé is zwaar. Het ziekenhuis is ergens in een dorp; het huis waar ze woont en waar Henk haar tijdens zijn verlof bezoekt, de patiënten, de collega’s, ze komen allemaal aan bod en vormen een mooi contrast met Nieuw-Guinea. Het blijkt moeilijk te zijn mensen te vinden die betrouwbaar zijn, niet alleen wat materiaal betreft maar ook in de informatie die ze geven. Bij een hoogzwangere vrouw bijvoorbeeld, worden de complicaties niet duidelijk overgebracht en dat heeft fatale gevolgen. De liefde voor het land, de bevolking, maar vooral voor haar werk komen helder naar voren. Je kan maar beter een workaholic zijn in haar situatie en gelukkig zit dat ook in de aard van het beestje.

Henk kan van tijd tot tijd naar Tanzania komen en die bezoeken blijken samen met de brieven voldoende om de relatie in stand te houden. Dat is bijzonder als je zo jong bent en beiden in een geheel ander land, zo ver van elkaar vandaan, je droom aan het leven bent.
Er is een tijdsprong: in 2009 gaan Henk en Gé met hun twee zoons terug naar Tanzania. Deze reis laat Gé herenigen met oude vrienden en er de situatie rond het ziekenhuis is niet zo als destijds. Er wordt een dringend beroep op haar gedaan om te blijven. De twijfel dringt even door de pagina’s heen, maar ze gaat toch met Henk en de jongens mee naar huis.

Een boek dat in eigen beheer wordt uitgegeven is meestal geweigerd door uitgeverijen. Omdat het niet goed genoeg is of omdat het niet in het fonds past. Of, zoals in dit geval, omdat het moeilijk te plaatsen is: valt het onder Indonesië of onder Tanzania, Azië of Afrika? Onder ontwikkelingswerk of oliewinning; zaken die lijnrecht tegenover elkaar lijken te staan? Dit boek is echter wel degelijk een uitgave waard, een gemiste kans dus. Henk Krijnen hanteert een vlotte pen, hij schrijft in een prettig leesbare, natuurlijke en soms humoristische stijl. Het is een origineel onderwerp waarbij je als lezer geïnformeerd wordt over het leven in twee totaal verschillende werelden die samenkomen bij Henk en Gé. Ze hebben nog altijd contacten daar, want de achterflap meldt dat eventuele verdiensten aan het boek naar ontwikkelingsprojecten in Nieuw-Guinea en Tanzania gaan. Dat is mooi.

Yoga Magazine

Eerder verschenen  op Afrikanieuws