"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Christian Sprengel - Het geheim van bloemen

Maandag, 28 maart, 2022

Geschreven door: Louis Schoonhoven
Artikel door: Gerhard C. Cadée

Biografie van bloemenpionier

[Recensie] Christian Sprengel (1750-1816) is de eerste die kruisbestuiving bij bloemen nauwkeurig onderzocht. Schoonhoven beschrijft het leven van deze bijzondere Duitse amateur-onderzoeker. Opgeleid als theoloog wordt hij rector van het gymnasium in Spandau en leraar in zeven (!) vakken. Overspanning leidt tot ruzies en lichamelijke klachten. Arts Ernst Heim, zelf een bekend botanicus, adviseert natuurwandelingen en bestudering van de plantenwereld.
Hij introduceert hem bij botanicus Wildenow. Sprengel verzamelt planten en experimenteert met bloemen en hun insectenbezoekers. In 1793 publiceert hij zijn bevindingen: nectar dient om de bloemen aantrekkelijk te maken voor insecten, zij brengen zo stuifmeel van eerder bezochte bloemen over op de stempels. Kleur en kleurvlekken (honingmerken) wijzen de weg naar de nectar.

Sprengel ontdekt deze symbiose. Het duurt nog een halve eeuw voordat seksuele voortplanting bij planten aanvaard raakt. Tijdgenoten vinden het idee van seksualiteit bij planten smakeloos en afstotend. Darwin echter roemt Sprengels werk en bouwt erop voort. Schoonhoven geeft een helder overzicht van leven en werk van Sprengel en de uiteindelijke bewondering voor zijn ontdekking van ‘het geheim van bloemen’.

Eerder verschenen in Natura

Boekenkrant