"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Competente rebellen

Dinsdag, 11 oktober, 2016

Geschreven door: Casper Thomas
Artikel door: René Gabriëls

Einde van het blinde vertrouwen in marktwerking

[Recensie] Op 8 januari 2013 hield rector magnificus Dymph van den Boom van de Universiteit van Amsterdam (UvA) tijdens de dies natalis een openingsrede waarin zij stelde dat haar universiteit academische vorming en kritisch denken hoog in het vaandel heeft staan en studenten opleidt tot competente rebellen. De studenten die twee jaar later het Maagdenhuis bezetten en na anderhalve maand door de ME met geweld uit dit bestuursgebouw werden gezet, scandeerden: ‘Com-pe-tente re-belluh!, com-pe-tente re-belluh!’ Ze gaven daarmee niet alleen te kennen dat de UvA geen plek biedt aan competente rebellen, maar ook dat het handelen van haar bestuurders niet in overeenstemming is met datgene wat ze als dominees prediken.

Casper Thomas schreef een uitstekende kroniek en analyse van de recente Maagdenhuisbezetting, die overigens langer duurde dan de legendarische bezetting van één week in 1969. Afgelopen jaar streden studenten, docenten en organisaties als Hervorming Nederlandse Universiteiten en Science in Transition tegen een universiteit die was verworden tot diplomafabriek waar geesteswetenschappen steeds meer worden gemarginaliseerd en het marktdenken de overhand heeft gekregen. Door een universiteit te leiden als zijnde een bedrijf, zou niet alleen de kwaliteit van het onderwijs en onderzoek zwaar onder druk komen te staan, maar ook een autocratische bestuursstijl zijn ontstaan die nauwelijks ruimte biedt aan de stem van studenten, docenten en het niet-wetenschappelijk personeel.

De protesten tegen dit academisch kapitalisme beperkten zich niet tot de UvA. Thomas voorspelt dat ooit op de protesten in 2015 terug wordt gekeken ‘(…) als een moment waarop Nederland definitief genoeg kreeg van het idee dat het algemeen belang het beste kan worden gediend door marktwerking.’ Ook al zou dit wishful thinking zijn, hij wijst er terecht op dat de hiermee verbonden klachten over bureaucratie, kwaliteitsverlies en een democratisch tekort niet op zichzelf staan, maar ook in andere maatschappelijke domeinen zoals cultuur, openbaar vervoer en zorg aanwezig horen te zijn.

Dans Magazine

Eerder gepubliceerd in Sociologie Magazine