Over wanneer het computeren begon in Nederland
[Recensie] Wie nu moeiteloos via internet een giro-overschrijving doet zal zich niet snel realiseren dat een kleine 100 jaar geleden een dergelijke handeling zeer moeizaam verliep. In 1922 wilde de PTT de betaalservice automatiseren met behulp van ponskaartenapparatuur, maar deze omwenteling liep uit op een ongekend debacle. De PTT maakte pas op de plaats, in 1960 ging het bedrijf pas definitief over tot het automatiseren van het betalingsverkeer.
Dit is een van zeer vele voorbeelden die techniekhistoricus Gerard Alberts en informaticus Bas van Vlijmen in hun grondig onderlegde en fraai geïllustreerde boek over de geschiedenis van de computer in ons land noemen. Deze geschiedenis begon bij het Mathematisch Centrum te Amsterdam op 21 juni 1952 met de presentatie van de Automatische Relais Rekenmachine Amsterdam (ARRA), een rekenautomaat gebouwd van onder meer componenten uit de Engelse legerdump. Op die betreffende feestdag wist het apparaat wat getallen te produceren, maar daarna was het rekenwonder niet meer aan de praat te krijgen. Maar gelukkig ging het in de loop van de jaren beter met de introductie van de computer: in 1960 waren er “al” 37 werkzame computers in ons land, zeven jaar later was dit aantal al sterk gegroeid tot 742 exemplaren.
Het is een boeiende geschiedenis, die misschien ook wel een omvangrijker boek verdiende, al was het maar vanwege het grote aantal mensen die de auteurs geïnterviewd of geraadpleegd hebben.
Een klein kritiekpunt betreft de index, die door het ontbreken van bepaalde termen wat willekeurig lijkt opgebouwd. Ook komt het meermalen voor dat een term maar één vermelding krijgt, zoals het woord ponskaart, terwijl het begrip op veel meer plaatsen in het boek voorkomt.
—
Eerder verschenen in Technisch Weekblad
