Evolutie volgens beertjes
[Recensie] Als psycholoog Frank Sulloway aankomt in de bibliotheek van universiteit Harvard, doet hij twee ontdekkingen. Eén: Darwins Over het ontstaan van soorten door middel van natuurlijke selectie, het boek dat hij zoekt, is op dit moment uitgeleend. Twee: de huidige lezer is een beer met een doctorshoed. Alsof dat op zichzelf nog niet gek genoeg is, beweert het beertje – dat niet alleen kan lezen, maar ook praten! – een vriend van Charles Darwin te zijn geweest. Ja, hij heeft hem zelfs geholpen bij het ontwikkelen van zijn revolutionaire evolutietheorie! Na het ongelooflijke verhaal van deze Darwin Beer aan te hebben gehoord en zijn berenvriendjes te hebben ontmoet, vertrekt het hele gezelschap richting de Galápagoseilanden, de oorspronkelijke woonplek van de beertjes, om belangrijk nieuw onderzoek naar Darwins theorie te verrichten.
Hoewel vaak plezierig en altijd informatief, is Frank Sulloways Darwin en zijn beren een enigszins schizofreen kinderboek geworden. De auteur lijkt tijdens het schrijven op meerdere gedachten tegelijkertijd te hebben gehinkt. Aan de ene kant is zijn boek een (wat al te?) kinderlijke hervertelling van Darwins ontdekkingsreis. Aan de andere kant schroomt Sulloway moeilijke technische uiteenzettingen over de kleur van de Galápagosbosbes niet. Richting het einde – als Darwin Beer zijn verhaal heeft gedaan – lijkt het tijd om een avontuur te beleven. Maar omdat het avontuur wel wetenschappelijk van aard is, zijn de beren vooral veel bezig met boeken lezen en reisvergunningen aanvragen (!).
Het is een vreemde mix van elementen die zowel verwart als charmeert. Bij tijden overheerst het gevoel dat alleen de kinderen van evolutiebiologen Darwin en zijn beren volledig zullen kunnen waarderen. Dat is jammer, want iedereen – jong en oud – verdient het om kennis te maken met de wonderlijke wereld die een door de evolutietheorie gevormde geest om zich heen ontwaart. Hoewel Darwin en zijn beren geen vlekkeloze vertelling is, is het boek alleen al daarom de moeite waard.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
