Dickens favoriete boek opnieuw verfilmd
[Recensie] Het meesterwerk David Copperfield van de Britse schrijver Charles Dickens dateert van 1850. Het literaire meesterwerk beleefde meerdere drukken, ook voor het Nederlandse taalgebied. De belangstelling voor dit boek zal weer toenemen nu het boek ook weer in een nieuwe versie is verfilmd. Deze film ging half september 2020 in première in de Nederlandse bioscopen en kreeg de titel mee van het originele boek: The personal life of David Copperfield. Hieronder de recensie van de film.
Het persoonlijke verhaal van David Copperfield is sterk gebaseerd op de eigen geschiedenis van Dickens zelf (‘Mijn favoriete boek’). In het begin van de film zien we de gevierde auteur achter een katheder in een volgepakt Londens theater waar hij zijn levensverhaal gaat vertellen. In de slotbeelden neemt de auteur een staande ovatie van het publiek in ontvangt. Intussen zijn we getraceerd op overweldigende beelden van Engelse landschappen, weelderige tuinen, statige gebouwen en prachtige kostuums, waar de Britten al zo bekend om zijn. Veel speelt zich af in het glooiende East Anglia, de havensteden Yarmouth en Dover en vooral in Londen, waar de St Pauls nooit ver weg is.
Na zijn introductie aan het theaterpubliek stapt David het verleden in om zijn eigen pijnlijke geboorte te aanschouwen. Hij groeit op, reist van rijkdom naar armoede en weer terug en van de ene eigenzinnige familie naar de andere.
Het liefdevolle eenoudergezin waar David opgroeit (zijn vader met dezelfde voornaam is al voor zijn geboorte overleden) slaat al gauw om als hij te maken krijgt met een wrede stiefvader die hem om de haverklap kastijdt om hem zo manieren bij te brengen. Hij komt terecht op een kostschool en baant zich een weg naar de volwassenheid in het huis van zijn geschifte tante en haar nogal onstabiele echtgenoot. Zo komen en gaan er nogal wat personages uit Dickens boek.
David krijgt te maken met een grote erfenis van zijn familie die via een gemeen onderkruipsel, de griffier Uriah Heep, verdwijnt voor eigen gerief. David wordt hopeloos verliefd op een nogal naïef meisje Dora. Als de relatie toch niet zo geslaagd blijkt vraagt deze Dora alvast haar maar uit zijn mogelijk nog te publiceren boek te schrijven.
In bijna alle situaties waar David terechtkomt krijgt hij een andere naam, zoals Daisy bij de studentenclub, maar ook als Doady, ‘Beroemde bijtende jongen’ en door zijn tante als Trotwood Davidson. Deze tante Betsy (Tilda Swinton. Ook bekend van ‘Lets talk about Kevin) krijgt op haar beurt als bijnaam ‘De vrouw met het gezicht gemaakt van Hollandse kaas’. David zelf ondergaat het allemaal, maar blijft trots voor zijn eigen identiteit staan.
Het is David die steeds korte notities maakt van wat mensen zeggen om deze vervolgens te stoppen in een kistje dat hij zijn hele leven meezeult. ‘Je moet een boek gaan schrijven, krijgt hij regelmatig te horen. Ook Mr Dick, man van tante Betsy schrijft graag zijn gedachten op. Door zijn gekrabbelde aantekeningen aan een vlieger de lucht te laten ingaan is dit personage even verlost van zijn waanideeën.
De verleiding is groot meer van het plot te vertellen, maar daar gaat het niet echt om. Het zijn vooral de grote tegenstellingen uit de Victoriaanse samenleving – maar ook toepasbaar op onze tijd- , die in boek en film de nadruk krijgen: rijk en arm en die van de diverse personages.
Wat vooral indruk maakt is hoe deze personages in beeld worden gebracht. Regisseur Iannuci, vooral bekend van zijn films met een satirische ondertoon, kiest ervoor te werken spelers met een multi-etnische achtergrond. Nogal afwijkend van wat we van Engelse kostuumdrama’s gewend zijn dus. Zo wordt David Copperfields personage gespeeld door de aantrekkelijke Dav Patel, bekend Slumdog Millionaire, Lion en Hotel Mumbai. Historisch niet al te nauwkeurig, maar het pakt wel goed uit. Het Dickiaanse smoezelige Londen, de hoge hoeden en het sociale drama dat zich in de 19e eeuw afspeelt blijft intussen overeind staan. Dickens zelf zou op deze theatrale bewerking trots zijn, vermoed ik zo.
—
Eerder verschenen in het Friesch Dagblad
