"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De afrekening

Zaterdag, 4 januari, 2020

Geschreven door: Jara Lee
Artikel door: Henk Vlaming

Liefde en wraak razen over het Engelse platteland

[Recensie]In De Afrekening gebeurt precies wat de titel doet vermoeden: de ene na de andere afrekening vindt plaats. Allemaal slechteriken die het loodje leggen. Eentje door een explosie, een ander wordt doodgeknuppeld. Aan geweld geen gebrek, maar toch leest De Afrekening niet als een baldadig boek.

Meedogenloze mannen

De Afrekening is opgebouwd uit drie verhaallijnen over vrouwen die ten prooi vallen aan meedogenloze mannen in hun naaste omgeving. De dames zijn misleid door maskerades van normaliteit, waarachter boosaardigheid schuilt. Hun levens ontsporen door de wandaden van hun mannelijke naasten. De zwakste van de drie vrouwen ontpopt zich tot een nietsontziende wreekster.

Yess-gevoel

Het zou bijna moeten opluchten als de moordenaars, pedo’s en verkrachters boeten voor hun daden. Een van die schurken probeerde nota bene zijn eigen vrouw de hongerdood te laten sterven. Toch wil het yess-gevoel maar niet komen bij al de afrekeningen.

Mist rond misdaden

Dat komt doordat het drama van de wreedheden onderbelicht blijft. Neem de pedoseksueel die stiekeme filmopnamen in een school verhandelt. Om welke ontucht het gaat blijft onbesproken. Dezelfde mist hangt rond andere misdaden, zoals een verkrachting; ze worden vluchtig en daardoor klinisch beschreven. De wraakgevoelens in het boek komen een beetje geforceerd over. Bijvoorbeeld als een van de slechteriken beseft dat wraak nemen op zijn tegenstander onmogelijk is. Dan neemt hij toch gewoon wraak op iemand anders? 

Boekenkrant

Alledaagsheid van het platteland

Dit soort slordigheid staat in schril contrast met het sterk uitgewerkte sociale aspect. De Afrekening laat overtuigend zien hoe de alledaagsheid van het Engelse platteland wordt bedreigd door de spijkerharde zelfkant van de samenleving. Voortdurend is het sappelen om rond te komen, onderlinge relaties staan onder druk. Liefde en vertrouwen strijden met zelfzucht en inhaligheid. Knap is hoe het schrijversduo Jara Lee laat zien hoe de personages zich bewegen in dit krachtenveld.

Gemiste kans tot nadenken

De Afrekening is een relevant en vindingrijk verhaal. Maar toch een beetje uit balans door de stiefmoederlijke behandeling van de thrill. Het mierzoete slot voelt als een gemiste kans om aan te zetten tot nadenken. Alle lessen over wreedheid versus verlossing worden gewist, alsof ze slechts dienden als decoratie. 

Voor het gepubliceerd op De Leesclub van Alles