Gewoon fijn ruziemaken
[Recensie] “Ik neem aan dat jullie eerst moeten weten wie ik ben en wie mijn vriendinnen zijn en waarom ik erover vertel”, begint Lieke het eerste hoofdstuk, om te vervolgen met: “maar als ik dat allemaal ga vertellen, kan ik net zo goed een heel boek schrijven. En daar begin ik niet aan, hoor.”
Lieke schrijft en vertelt over de dingen die ze doet en meemaakt. Ze introduceert haar familie en vrienden. Een paar vriendinnen met wie ze rondhangt en dingen bespreekt en die ze haar ‘bende’ noemt. Dat klinkt spannender dan het is. Geen snode plannen, spannende avonturen of ondeugende streken. Ze zitten op een bankje en spelen spelletjes. Vertaler en dichter Robber-Jan Henkes waagt zich voor het eerst aan een kinderboek. Hij schetst een nostalgische sfeer, zonder iPads en televisie, waarin kinderen zich nog gewoon vervelen. Vervelen is vermoeiend en het zit niet in je hoofd maar in je buik, vindt Lieke. ‘Je wilt iets doen maar je wilt ook niets doen. En het is aanstekelijk: eerst verveel je jezelf en daarna ga je een ander vervelen’.
Henkes blinkt uit in het beschrijven van dit soort eenvoudige gedachtespinsels. “Ik wil later niets worden maar als dat niet lukt wil ik dokter worden.” Of: “Ik had gedroomd dat ik aan het paardrijden was, heel erg tegen mijn zin, want ik wilde helemaal niet paardrijden. Ik had juist ontzettend zin in frambozen eten.” De lezer zit in het hoofd van Lieke, een gewoon meisje dat op haar manier de wereld beschouwt. Dat is allemaal niet heel bijzonder en dat maakt het dan weer speciaal.
Soms lukt er helemaal niks, verzucht ze. Zoals dat gaat bij meisjes. Ze hebben ruzie, leggen het weer bij en hebben van die heerlijke gesprekjes waar ik uit kan blijven citeren. Ze willen niet groot worden want: “Äls je groot wordt ga je aan jongens denken. Brrr. En aan zoenen, blèh, vies, onsmakelijk”. Alsof Henkes er tussen heeft gezeten want dit is precies zoals er wordt gesproken tussen meisjes van tussen de tien en twaalf.
Striptekenaar Aart Clerkx (bekend onder het pseudoniem Acé) is verantwoordelijk voor de paginagrote illustraties die een soort becommentariërende tableautjes vormen. Je moet er van houden maar ze passen wonderwel bij de wat ‘ouderwetse’ manier van vertellen. Al is de cover te kinderachtig in verhouding tot de inhoud van het boek.
De bende van Lieke gaat feitelijk niet echt ergens over en dat maakt het zo prettig om te lezen. Er zijn genoeg andere boeken vol avonturen en bijzondere karakters. Dit is meer van het type Jip en Janneke voor wat oudere kinderen. Huis, tuin- en keukenbelevenissen met filosofietjes die aan Guus Kuijer doen denken. De vertelvorm is slim gekozen. Misschien heeft ze dit al eens verteld, zegt ze ergens. Maar dat maakt dus niks uit. Misschien gaat het boek wel vooral over alledaagse communicatie. Over moeders die overdrijven, over “gewoon fijn ruziemaken” en dit zinnetje vat het allemaal zo’n beetje samen: “We zitten weer op ons bankje en we waren uitgekletst”.
—
Eerder verschenen op Jaapleest
