Spannende zoektocht naar Servische muzikant
David Sandes schrijft sterk autobiografisch. Zijn debuutroman, Sergei Bubka’s Wondermethode, gaat over een pianist die zich in de bruisende homoscene van Parijs stort; precies wat Sandes zelf deed toen hij het conservatorium in Nederland had voltooid. Hij is dan ook evenzeer pianist als schrijver. De Brug, zijn nieuwe roman, gaat over een Franse jongeman, Romain Dumaine, geadopteerd, maar verwekt door een Servische zigeuner – wederom net als Sandes zelf.
Aan het begin van De Brug sterft Romains adoptievader. Vol verwarring over zijn achtergrond en zijn plaats in het leven besluit Romain naar Belgrado te reizen, in de hoop de sporen terug te vinden van de man van wie hij afstamt. Eerst brengt hij nog een bezoek aan zijn biologische moeder, een Française. Zij reageert bitter en afwijzend op hem. Hij belooft haar dat hij niet naar Servië zal gaan, maar niet lang daarna vertrekt hij toch. Vanaf dat moment krijg je tussen zijn belevenissen door de warme, romantische dagboekbrieven te lezen die Romains vader tijdens de relatie met zijn moeder schreef, waardoor diens kant van het verhaal langzaamaan wordt onthuld.
Intussen begint Romain door zijn ‘vaderstad’ te dwalen, maar hij voelt zich er slecht op zijn gemak. Wanneer hij inlichtingen probeert in te winnen, gedragen de mensen die hij ontmoet zich vreemd, of ze geloven hem niet. Al gauw wantrouwt hij hen evenzeer als zij hem. Wat is er aan de hand? Zijn vader is toch maar een eenvoudige accordeonist, die een tijd als gastarbeider in Duitsland heeft gewoond? Waarom wordt hij dan lastiggevallen door ongure types en vangt hij verhalen op over oorlogsmisdaden en de recente moord op de premier?
Aavankelijk biedt Romains reis hem nog alle ruimte om te mijmeren over zaken als identiteit, lot en toeval, maar gaandeweg wordt het een steeds benauwender avontuur. Blijkbaar is er iets verdachts met zijn vader aan de hand en is zijn zoektocht naar hem nu ook verdacht. Of hij nu in een hippe club afspreekt met zijn vaders vroegere werkgever of met een Servisch-orthodoxe priester in een krakkemikkige kapel, steeds sterker krijgt hij het gevoel dat hij niet op weg wordt geholpen, maar in een val gelokt. Toch houdt de stemming iets melancholisch: tot op het laatst blijft Romains grootste zorg de vraag wie hij zelf is en wat er van hem worden zal. Af en toe verwijst hij kort, alsof het er niet toe doet, naar zijn homoseksualiteit, maar je voelt meteen dat hij zich daardoor des te meer een vreemde in de maatschappij voelt.
‘Romain zag hoe de man de vrouw bij de hand nam en tussen de tafels door met haar begon te dansen. De vrouw in een lange, zwarte avondjurk, een paarlemoeren ketting om haar jals, de man in een donkerblauw pak, een rode stropdas en leren schoenen van Gucci. Er vielen rozen van het plafond, de vrouw lachte een lach van lang geleden en haar ronde, roze gezicht keek een moment naar het zijne terwijl de Kaiserwaltzer de dansers langzaam om hun as deed wentelen. Langzaam veranderde het beeld voor zijn ogen in een icoon van Pierre et Gilles, waarin hij zichzelf zag terwijl hij Benny in zijn armen hield.
Er drukte een hand krachtig op zijn schouder, en een scherpe stem vroeg in het Engels naar zijn papieren.’
Die existentiële weemoed en het verhaal dat zich als een thriller ontwikkelt creëren samen een bijzondere sfeer, die tot het laatste moment boeiend blijft. Sandes maakt van het recente verleden van voormalig Joegoslavië subtiel gebruik om die sfeer te versterken en het verhaal voort te drijven, zonder dat het een hoofdthema van het boek wordt. Alleen Romain zelf blijft een beetje op afstand. Sandes is niet iemand van grote emoties, maar bij zo’n persoonlijke geschiedenis wordt het dan wel moeilijker je met de hoofdpersoon te identificeren. Toch is dat geen onoverkomelijk bezwaar. Uiteindelijk is De Brug vooral een spannende, wat droevige roman met een verrassend, bijna Hollywood-achtig einde, die je zo uit hebt en waar je dan zelfs nog wel een paar dagen over blijft nadenken.
