Symbolische rechtlijnigheid
“Vader, moeder en Rixt zitten aan tafel, elk in gedachten verzonken. De ogen gericht op een vertrouwd stilleven, de uitstalling van platte borden, brood en potjes zoetigheid, de drie theemokken waaruit wolkjes opstijgen die als lege tekstballonnen tussen hen in hangen.”
[Recensie] Op de eerste bladzijde van De ent vind ik al wat ik had verwacht: een beschrijving van een eenvoudig tafereel met een mooie metafoor. Ik wilde al zo lang iets van Jannie Regnerus lezen en heb besloten om te beginnen met haar eerste roman. Daarvoor heeft ze geschreven over periodes dat ze in het buitenland woonde. Voor dit boek keerde ze terug naar haar geboortegrond in het noorden van Friesland.
In de proloog studeert Rixt aan de kunstacademie. Ze reist met de trein terug naar haar ouders, omdat ze haar vader kort wil filmen. Het duurt uiteindelijk een paar dagen voor ze het durft te vragen. In de tussenliggende hoofdstukken komen jeugdherinneringen naar boven. Het gaat over Rixt die naar school fietst, polsstok springt, op een boerderij in de buurt werkt en naar een schuurfeestje gaat.
“Waarom ze zich omringd door al die ruimte toch zo beklemd voelt, dat is een vraag voor Rixt die ze niet aan vader durft te stellen en ook aan moeder niet.”
De rechte lijnen van het landschap staan symbool voor het leven van de mensen: er zijn weinig zijwegen, je kunt al van veraf zien waar je heen gaat, je hoeft er niet over na te denken. Uiteindelijk kiest Rixt ervoor om aan de andere kant van het land te gaan studeren. Haar ouders brengen haar weg.
“Eenmaal voorbij de grote rivieren begon het landschap te glooien en de snelwegen bogen lichtjes mee. Van de kleinere wegen kon je zelfs zeggen dat ze slingerden, wat ze iets menselijks verleende, alsof ze zichzelf twijfel toestonden. Hoe en waarheen. Vragen.”
Het is met 120 bladzijden geen dik boek en ik vind het precies goed, maar de volgende romans van Jannie Regnerus zijn nog een stuk dunner. In een interview zegt ze over dit debuut dat ze het toen nog een beetje moest leren. Maar het laat mij al zien dat ze prachtig schrijft, dus ik ga gauw nog eens iets van haar lezen.
—
Eerder verschenen op Lalagè leest
