"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De experimenten

Woensdag, 24 april, 2019

Geschreven door: Marion Pauw
Artikel door: Nancy De Brucker

Een aangrijpend verhaal

[Recensie] Charlène, ook Charlie genoemd gaat terug naar haar ouderlijk huis waar ze van vrijdagmiddag tot zondagochtend voor haar zieke stiefmoeder Alma moet gaan zorgen. Ze ziet er enorm tegenop om haar terug te zien, deze plek heeft ze vijftig jaar lang gemeden, en daar had ze alle redenen voor. Ze is alleen maar naar hier gekomen omdat het anders niet kon en Charlie heeft hoegenaamd niet de intentie om de liefhebbende dochter te spelen.

Als ze eenmaal aankomt in de Elzenhoeve treft ze haar stiefmoeder aan in bed. Een bedlegerige vrouw van zesennegentig jaar oud en stervende. Charlie doet niet de minste inspanning om ook maar enige empathie op te brengen voor deze vrouw die ze op zijn zachtst gezegd haat. Ze begint aan haar taak en maakt de ene na de andere nijdige opmerkingen. Alma, daarentegen, doet alsof ze de dingen niet doorheeft en weet altijd de dingen naar haar hand te zetten. Nu, decennialang, kan Charlie nog niet opboksen tegen Alma en dit maakt de situatie nog penibeler. Totdat Alma zegt: “Heb jij enig idee hoeveel mensen er in een kolenwagon passen?” Charlie begrijpt het niet maar het wordt hoog tijd dat ze Alma’s verhaal aanhoort …

“Vijftig jaar later en ik zit nog steeds in de val. Geen idee hoe ik hieruit moet komen.
Zelfs als Alma nu dood zou gaan, zit ik nog vast.”

Dit boek heeft drie verhaallijnen: het heden waar Charlie een weekend met Alma moet doorbrengen en het verleden. De hoofdstukken uit het verleden worden zowel door Alma’s als Charlies perspectief verteld. Charlie die een nieuwe moeder krijgt op negenjarige leeftijd en hoe hun relatie verzuurt tot Charlie van huis wegloopt. Alma die per se haar verhaal over Auschwitz wil vertellen. Dit is iets dat ze moet doen zodat ze hoopt dat Charlie haar zal begrijpen en waarom ze de dingen heeft gedaan waar ze tot nu toe nog altijd niet inziet wat ze heeft misdaan. Charlie, nu vijftig jaar later, worstelt nog enorm met alles en voelt zich nog altijd dat ellendig kind dat het maar tevreden moest stellen met de stemmingswisselingen van haar stiefmoeder. Haar haat tegenover Alma is heel diepgeworteld en dat blijft door gans het verhaal zo.

Boekenkrant

Van meet af aan zijn de gesprekken zeer kil te noemen. Het is een liefde – haat verhouding. In het verhaal komt Charlies dochter Sofia ook even voor maar deze dialogen konden me minder bekoren. Doordat zij therapeute is, sprak ze heel gereserveerd tegenover haar moeder en dat voelde onaangenaam aan. Sofia wil absoluut dat haar moeder haar gevoelens en gedachten opbiecht maar Charlie ziet dit heel anders. Terug aan haar jeugd denken is wel het minste waar Charlie zin in heeft. Deze dialogen haalden er een beetje de vaart uit.

De verhaallijn van Alma neemt ons terug mee naar het verleden waar ze op een transport wordt gezet naar Auschwitz zonder ouders. Daar aangekomen zal ze in blok 10 ondergebracht worden. Ze wordt opgenomen in een groepje met zes andere Hollandse meiden. Tijdens haar verblijf wordt ze onderworpen aan experimenten door dokter Carl Clauberg (Hij was een Duits gynaecoloog die in de Tweede Wereldoorlog experimenteerde met sterilisaties op honderden vrouwelijke gevangenen in Auschwitz. Deze experimenten betroffen onder andere injecties, chirurgie en bestraling). Dit en nog veel meer ontberingen moest Alma doorstaan tot ze bevrijd werd. Door dit alles begrijp je waarom Alma zo getraumatiseerd was en hoe ze handelde ten opzichte van Charlie. En op haar beurt is Charlie ook psychisch beschadigd door Alma’s handelingen.

Dit boek is tot stand gekomen mede door het verhaal aan te horen van Sofia Sondervan, Alma was haar stief-oma. Marion heeft er een aangrijpend verhaal van kunnen maken. Je wordt meegesleurd door het verhaal en ook de vlotte schrijfstijl maakt dat je het boek in no time uit hebt. De Holocaust en alles wat dit met zich heeft meegebracht en hoe dit zich verder heeft gemanifesteerd bij de volgende generatie. 3 sterren, wat voor een goed boek staat!

Eerder verschenen op Perfecte Buren

Boeken van deze Auteur:

We moeten je iets vertellen

De experimenten

Stief

Auteur:
Marion Pauw
Categorie(ën):
Young Adult

Vier wandelaars en een Siciliaan

Vogeleiland

De experimenten