Na het lezen zie je overal verbanden
[Recensie] De gebeurtenis is de tiende roman van de Vlaamse auteur Peter Terrin. Het boek telt tien hoofdstukken. Dit heeft waarschijnlijk niets te betekenen, maar bij Terrin weet je dat nooit. Na het lezen van de roman zie je overal verbanden, ook als deze er door de schrijver niet zelf zijn ingelegd. De tien hoofdstukken dragen ieder als titel de hoofdpersoon van dat hoofdstuk.
Nabije toekomst
Het eerste hoofdstuk, dat in de nabije toekomst lijkt te spelen, draagt als titel Juliette. Zij was de assistente van een oude blinde schrijver. Juliette noteerde wat hij dicteerde en deed soms meer dan dat. In de laatste jaren van zijn schrijfloopbaan was de schrijver zeer succesvol. Bij zijn dood liet hij een stick na met vermoedelijk een laatste boek. De stick is voor Juliette bestemd maar de jongere echtgenote van de schrijver vecht dit aan.
Het bijzonder aan dit boek is dat de tien hoofdstukken een samenhang vertonen, maar dat je er pas na verloop van tijd achter komt wat de levens die voorbijkomen met elkaar verbindt. Het tweede hoofdstuk gaat over Frederik, de broer van Rosa, de buurvrouw en vriendin van Juliette. Hij gaat met Rosa naar een theatervoorstelling en heeft daar een bijzondere ervaring. Later in het boek blijken meer personages te maken te hebben met het theaterstuk.
Engeland
Bij de eerste twee hoofdstukken, maar ook later in het boek, had ik sterk de indruk dat de verhalen in Engeland speelden. Dit is vreemd, want de auteur is Vlaams en nergens in het boek is op te maken waar de gebeurtenissen plaatsvinden. Het kan ermee te maken hebben dat ik in het begin van het boek een sterke associatie had met het werk van Ali Smith: eenzelfde onbestemde sfeer, er lijken dingen te gebeuren die niet kloppen of niet kunnen, maar je kunt er moeilijk de vinger op leggen.
Zoals op de achterflap staat geschreven lezen sommige verhalen als hoofdstukken uit de laatste roman van de overleden schrijver. Het lange hoofdstuk ‘Anna’ kun je zien als een korte novelle. Een rijke kunstenaar woont met zijn terminale echtgenote in een groot huis. Zij kan niet veel meer, maar is niet dement. Wanneer hij na jaren zijn jonge vriendin, een actrice, uitnodigt om in het huis te komen wonen, kan dat alleen maar verkeerd gaan. Toevallig had de overleden schrijver ook een jonge vriendin en kan de lezer een autobiografisch element niet zijn ontgaan.
Fascinerend
Hierboven heb ik maar een paar van de karakters en verhalen aangestipt in dit fascinerende boek. Inhoudelijk wil ik er niet meer over kwijt. De titel van het boek, De gebeurtenis, is wat eigenaardig. Om welke gebeurtenis gaat het? Het boek is meer een weefsel van vele gebeurtenissen zonder dat je er een kunt aanwijzen als centraal thema. Het mooie is, wanneer je probeert alle verwijzingen over een weer tussen de verhalen te volgen, bijvoorbeeld bij een tweede lezing, dan raak je in de knoop. Ik had het gevoel in een kunstwerk van Escher terecht te zijn gekomen. Je volgt de trappen omhoog en opeens ga je naar beneden.
Tot slot, de kleur blauw komt veelvuldig voor in het boek. Andere kleuren noemt Terrein nauwelijks. Dit kan geen toeval zijn. Zijn vorige boek droeg als titel Al het blauw, maar ik kon helaas geen verwijzingen ontdekken naar personages of gebeurtenissen uit deze vorige roman. Misschien kan ik hem ernaar vragen, wanneer ik Peter Terrin interview op zaterdag 29 oktober tijdens festival Woordnacht.
—
Eerder verschenen op Uitgelezen Boeken
