College’s aan het Collège de France

[Signalering] Toen Michel Foucault in 1979 onder het kopje De geboorte van de biopolitiek aan het Collège de France een reeks colleges aan het neoliberalisme wijdde, kon hij niet bevroeden dat ze 35 jaar later hoogst actueel zouden zijn.

Zeker na 2008 worden veel academische pijlen op het neoliberalisme gericht. Foucault vindt dat de biopolitiek bestudeerd moet worden binnen het algemene kader van het liberalisme. Onder biopolitiek verstaat hij “(…) de manier waarop sinds de achttiende eeuw is geprobeerd tot een rationalisering te komen van de problemen waarmee de bestuurspraktijk zich geconfronteerd zag in verband met verschijnselen die onlosmakelijk verbonden zijn met het geheel van de levende wezens die samen een bevolking vormen: gezondheid, hygiëne, geboortecijfer, levensverwachting, ras…”

Het liberalisme geeft aan, uit naam waarvan en volgens welke regels, aan de bevolking mogelijk sturing kan worden gegeven. Foucault stelde zich ten doel het liberalisme zowel in zijn oorspronkelijke vorm als in haar eigentijdse neoliberale vormen te bestuderen, om daarna de levenspolitiek onder de aandacht te brengen.

Hij is niet veel verder gekomen dan een uitvoerige behandeling van de Duitse vorm van het neoliberalisme; aan de Amerikaanse vorm besteedt hij veel minder aandacht. Desalniettemin moet iedereen die zich wil verdiepen in de lotgevallen van het neoliberalisme deze interessante colleges van Foucault lezen.