Geheime informatie vanuit de CIA
[Recensie] Sinds jaren houdt journalist Emerson Vermaat zich bezig met terrorisme en in zijn nieuwste boek De geheime oorlog tegen terreur, de rol van CIA, de NSA en de Mossad is het niet anders. Bijzonder is het feit dat Vermaat laat zien hoe schimmig deze oorlog is. Zelf werd hij, al jaren voor 9/11, benaderd door een agente – Rosanne Klass – van de CIA die hem geheime informatie doorspeelde. Deze informatie bestond vooral uit documenten rond Osama bin Laden, maar ook over Ayman al-Zawahiri, die later in Irak een belangrijke terreurleider zou worden, en net als Bin laden zou sneuvelen. Na twee jaar kwam er echter plotseling een einde aan de contacten met deze bron.
“De informatie die ik over bin Laden en al-Zawahiri ontving, was grotendeels juist. Wél werd het contact met mijn geheime CIA-bron eind september 1997 definitief verbroken en er dienden zich geen nieuwe bronnen aan. Er was geen ‘opvolger’, maar deze had ik ook niet verwacht. Het was de eerste en de laatste keer dat ik een boek schreef met hulp van een geheime bron uit de CIA. Om redenen van bronbescherming wil ik er niets meer over kwijt. Een unieke ervaring waren die contacten wel. Ik ga er vanuit dat ik een van de zeer weinigen was die in 1995 en 1996 redelijk betrouwbare informatie over bin Laden bezat en ik geloof niet dat dat verkeerd was.”
De lezer vraagt zich af wat de reden was dat de CIA juist een Nederlandse journalist benaderde. “Hou Bin Laden in de gaten!”, was de opdracht. De CIA leverde hem ook vertaalde stukken uit de pers vanuit het Midden-Oosten. Later hielden de contacten abrupt weer op. Vermaat zelf hield dit al die jaren stil, maar gebruikte de informatie wel in zijn artikelen.
De oorlog tegen terreur begint in 1998
Eigenlijk is de oorlog tegen terreur in 1998 al onder president Bill Clinton begonnen. Geprobeerd werd om Bin Laden met kruisraketten uit te schakelen. Bin Laden bevond zich toen in Afghanistan. Na de gebeurtenissen op 9/11 werd de geheime oorlog tegen de radicale moslims intensiever. Gevangeniscomplexen – Guantánama Bay – en verhoorkamers werden uit de grond gestampt en verdachten van terreur werden ontvoerd. Hierin heeft de CIA naar het schijnt een dubieuze rol gespeeld. De brute verhoren leken eerder op martelpraktijken, maar er kwam wel heel veel informatie vrij, waardoor Bin Laden in 2011 uiteindelijk in Pakistan werd gevonden en uitgeschakeld.
President Bush viel in 2003 Irak binnen, omdat CIA directeur Tenet weinig betrouwbare informatie had dat Irak de beschikking zou hebben over massavernietigingswapens. Achteraf bezien werd de inval als niet terecht beschouwd. Toen in 2007 de CIA door de Mossad op de hoogte werd gebracht dat Syrië met de hulp van Noord-Korea bezig zou zijn met de bouw van een kernreactor bij Deir ez-Zor, wilde Bush er niets van weten om deze reactor te bombarderen. Hierop nam Israël het heft in eigen handen en bombardeerde de boel daar plat.
Ideeënoorlog
De oorlog tegen terreur is dus ook een ideeënoorlog. Mensen en gedachten worden gestuurd, van alle kanten. De vijand van mijn vijand is mijn vriend. Het huidige conflict in Syrië geeft ook al aan hoe ingewikkeld alles is. Het boek van Vermaat staat vol interessante nieuwe feiten of onderbelichte zaken, zoals bin Laden’s poging om politiek asiel te krijgen in Groot-Brittannië. Je vraagt je af hoe alles zou zijn afgelopen als hem dat verleend zou zijn. Gedetailleerd legt Vermaat uit hoe het Amerikaanse ingrijpen in Afghanistan na 9/11 tot stand kwam. Dat was geen gelopen race.
Dick Chenney en George Tenet (CIA) kregen van verschillende kanten adviezen en rapporten aangereikt wat te doen. Doorslaggevend werd uiteindelijk het advies van Cofer Black van de afdeling contra-terrorisme, die Tenet wist te overtuigen dat men met special forces en de hulp van stamhoofden de groeiende rol van Bin laden in Afghanistan effectief zou kunnen terugdringen. Alternatieve plannen legden het loodje. Wat de gevolgen waren is de geschiedenis van vandaag.
Spannend boek
De geheime oorlog tegen terreur, de rol van CIA, de NSA en de Mossad is een spannend boek over een oorlog die nog lang niet gestreden is. Vermaat is er in geslaagd de gelaagdheid van de oorlog tegen terreur duidelijk te maken. Het geheimzinnige gehalte wordt vakkundig ontleed en inzichtelijk gemaakt. Een bijzonder interessant boek dat deze anti-terreuroorlog heel duidelijk en uitgebreid weergeeft. Na elk hoofdstuk is een zeer uitgebreide lijst met bronverwijzingen opgenomen. Achterin het boek zijn de diverse documenten afgebeeld waar in het boek aan gerefereerd wordt.
—
Eerder verschenen op Met De Neus In De Boeken
