Van Mesopotamië tot moderne mensenhandel
[Signalering] Harrisons boek heeft een duidelijke boodschap: slavernij – het verschijnsel waarbij de ene mens het bezit van een ander en zodoende onvrij is – is een historisch en geografisch bijna universeel verschijnsel. En hoewel het fenomeen in strikte zin naar de marge gedrukt is, blijft het een brandend actueel thema, bijvoorbeeld door de overal, ook in Europa, voorkomende ‘seksslavernij’.
Harrison beschrijft voor de verschillende periodes en regio’s niet alleen de organisatie van het slavernijsysteem, maar hij gaat – waar de bronnen dat toelaten – ook in op de concrete ervaringen van de slaven. Die konden sterk verschillen, niet alleen van tijdperk tot tijdperk, maar ook afhankelijk van de taken die de slaven hadden te verrichten. Plantageslaven hadden een heel ander bestaan dan huisslaven. En in sommige samenlevingen konden slaven grote politieke en maatschappelijke macht verwerven, zoals de persoonlijke slaven en vrijgelatenen van de Romeinse keizers of de slaafsoldaten in het Ottomaanse rijk. Daarnaast is een belangwekkend aspect van Harrisons boek dat hij zijn blik ook richt op de herkomstgebieden van de slaven. Daarbij gaat het hem zowel om de vormen van slavernij die hier bestonden als om de maatschappelijke veranderingen die hier als gevolg van de slavenhandel plaatsvonden. De zwakste passages in het boek hebben betrekking op de antieke wereld, gebaseerd op oudere literatuur. Maar dankzij de brede blik van de auteur is dit een belangrijk boek, ook in de actuele discussies over het fenomeen slavernij.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine
