"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De groene kans

Maandag, 19 april, 2021

Geschreven door: Maarten van Andel
Artikel door: Gerald Schut

Een halfbakken pleidooi tegen energieverspilling

Maarten van Andel, directeur Toegepaste Natuurwetenschappen van Fontys Hogescholen, schreef een onevenwichtig pleidooi tegen energieverspilling en tegen windmolens.

[Recensie] Het is merkwaardig dat een boek, dat pleit voor meer nederigheid en intellectuele bescheidenheid over klimaat, tegelijk vaak zo selectief en soms zelfs opruiend is. Van Andel wijst “het geloof dat technologie en infrastructuur onze problemen kunnen oplossen” categorisch af, maar helaas blijft onduidelijk waarom. Van Andel is boos over de fatwa van de milieubeweging tegen de film Planet of the Humans van Michael Moore, maar rept met geen woord over de talloze fouten en achterhaalde claims in die film. Een blik op de bronnenlijst laat zien dat Van Andel de krant de afgelopen jaren toch wel heel selectief gelezen heeft en roept de vraag op waarom hij verwijst naar de ultrarechtse Amerikaanse site Breitbart voor een VN-rapport.

Van Andel bezondigt zich helaas aan dezelfde hubris die hij groene dagdromers verwijt. Tussen de regels door lees je de irritatie van Van Andel over alle gemiste kansen qua energiebesparing. Hij ziet in “het utopische denken over duurzame energie […] een alibi om niet te hoeven veranderen en in te leveren.” Tegelijk stoort Van Andel zich aan gemoraliseer over vlees en vliegvakanties. Hij maakt niet duidelijk waarom hij sommige dingen dan weer niet wil inleveren. Het doet denken aan de ‘pre-analytic visions’ die hoogleraar Gert Jan Kramer (UU) onlangs in TW opvoerde als verklaring waarom verstandige mensen elkaar soms niet begrijpen.

Zo gaat een boekje dat strijdt tegen inmiddels achterhaalde vormen van groen wensdenken ten onder aan zijn eigen wensdenken. Helaas ontbreekt in De groene illusie. Het is inderdaad onverdedigbaar dat alle technologische vooruitgang in automotive is verspild door auto’s in de afgelopen decennia twee keer zwaarder te maken. De energiebesparing van automotoren van 15 pk in plaats van 50 pk en ingebouwde snelheidsbegrenzers is niet te versmaden voor wie werkelijk klimaatbeleid wil voeren.

Boekenkrant

Maar Van Andel is helaas even selectief in zijn oplossingen als in zijn bronnen. Het is opmerkelijk dat in een boek over energieverspilling, waarin allerlei passages tot vervelens toe herhaald worden, minder vlees eten slechts op pagina 158 verstopt is, terwijl er toch weinig minder efficiënte manieren te bedenken zijn om eiwit te consumeren dan het eten van biefstuk.

Van Andel stelt voor dat we allemaal een persoonlijke top 3 van energieverbruik opstellen en dat verbruik vervolgens met 50% reduceren, zodat we geen windmolens hoeven neer te zetten. Het zou voor de lezer fijn geweest zijn als Van Andel zijn persoonlijke top 3 had benoemd en uitgelegd hoe hij daarop de helft gaat besparen. Dat zou het verhaal minder vrijblijvend gemaakt hebben.

Eerder verschenen in TW