Onze verbondenheid met de aarde
[Recensie] Dit boek wil mensen oproepen “… om eens zorgvuldig te kijken naar de intelligentie van de natuur – zowel binnen als buiten jezelf” (p. 15). De centrale gedachte van Mary Clare en Gary Ferguson is dat wij onlosmakelijk deel zijn van de natuur op aarde. In vier stappen – stop, stel vragen, kom in actie, inspireer – hopen de auteurs de lezers van De grote samenhang tot bewustwording en verandering te bewegen.
De aarde beschikt van zichzelf over een ecologische intelligentie en mensen hebben de opdracht om als rentmeesters – een bijbels begrip – in verbondenheid met de natuur ervoor te zorgen dat deze tot z’n recht kan komen. Bewustwording kan pijn doen maar die is ook heilzaam: “Stoppen en je verdriet toelaten, hoeveel pijn het ook doet, brengt ons weer in relatie met de wereld” (p. 60).
De huidige klimaatcrisis is urgent en vormt voor ons een dringende opdracht om onze levensstijl ingrijpend te veranderen: “Ga naar binnen. Dit is waar je thuishoort. Je familie. Het is de lucht die je inademt, de lucht van je voorvaderen én die van je nakomelingen” (p. 93). Wanneer we onze eigen kleine plek in het grote geheel van de natuur terugvinden, zijn we bereid om ons voor het behoud van de aarde in te zetten: “Kun je echt een grens vinden waar jij eindigt en de rest van de wereld begint?” (p. 99).
De auteurs dragen diverse voorbeelden aan die de lezer kunnen inspireren zoals de terugkeer van de wolf in een nationaal park in de VS. De komst van de wolf had grote maar positieve gevolgen voor andere dieren en planten in dit gebied. Er ontstond een nieuwe samenhang in dit gebied. Dergelijke verhalen zijn er meer en zo hopen de auteurs mensen mee te nemen in het denken vanuit het grote ecologische geheel en belangeloos van het mysterie van het leven te houden.
De grote samenhang is een sympathieke poging om mens echt aard-mens te laten zijn en terug te keren naar de oorsprong van ons bestaan. Toch heeft het boek mij niet echt kunnen raken en overtuigen. Daarvoor is het verhaal toch wat te abstract, te theoretisch en daarin ook nog eens herhalend. Hoewel de auteurs hetzelfde beogen als Het boek van hoop van Jane Goodall is dit boek veel aanstekelijker en meer bemoedigend. Het verhaal van onze betrokkenheid bij en inzet voor de aarde blijf in De grote samenhang wat in het grote en daardoor ongrijpbare hangen.
Mary Clare is hoogleraar psychologie en Gary Ferguson is auteur op het gebied van natuur. Samen bestuderen zij al meer dan 30 jaar de sociale en natuurlijke ecologie.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
