Onvolgroeid verhaal
Met Tahmina Akefi’s De jongen van de oude stad hebben we een nieuwe De vliegeraar in handen, zo stelt in ieder geval de cover. En inderdaad, de tweede roman van de voormalig NOS-verslaggever geeft een inkijkje in de wereld van de Afghaanse Freidoon. De verwachtingen die de associatie met gevestigde auteurs als Kader Abdolah en Khaleid Hosseini schept zijn hoog – naast een overeenkomende achtergrond maakt ook de meeslepende verteltrant immers deze auteurs tot een succes.
Akefi’s hoofdpersoon Freidoon is een tiener die zich het liefste op de achtergrond houdt: hij is verliefd op Maryam maar durft geen avances te maken, hij is tevreden met het schoonmaakbaantje bij de kalligraaf van wie hij veel liever les zou krijgen. In de openingsscène van de roman vergezelt hij zijn vader wanneer die het aanlegt met Ayesha, buiten het weten van Freidoons moeder om. Al vanaf de eerste kennismaking is het duidelijk dat deze Ayesha niet veel goeds zal brengen.
Ayesha deed alsof Freidoon lucht was. Ze vlijde zich tegen Hossein en zijn hand verdween achter haar rug. Ze giechelde als een meisje en fluisterde iets in Hosseins oor. Ze liet haar chador los en sloeg haar benen over elkaar. De stof viel langs haar lichaam en onthulde wat bij andere vrouwen verborgen bleef.
Freidoons vader Hossein steekt zich in de schulden om een geschikt huis te kopen voor zijn nieuwe vrouw, die vervolgens eist dat Freidoons moeder Golsoem vertrekt. Dat pakt voor Golsoem niet verkeerd uit: ze begint een succesvolle onderneming waarvoor ze haar borduurtalenten inzet. Deze gespannen familierelatie zou het verhaal een interessante wending kunnen hebben gegeven, ware het niet dat Ayesha een vlak karakter blijft. De banaliteit van het verhaal wordt verder uitvergroot door de gekozen verteltrant, een alwetende verteller. Vanuit het perspectief van Freidoon had het verhaal iets van zijn platheid kunnen verliezen: het zou dan immers de blik van een jongen zijn die zijn stiefmoeder als enkel slecht ziet.
Na regen komt zeer zoete zonneschijn
Er hangen meer donkere wolken boven het hoofd van Freidoon. Zijn (geheime) liefde Maryam wordt uitgehuwelijkt aan een goede partij, maar Freidoon durft zijn liefde niet te verklaren om de reputatieschade die Ayesha heeft aangericht. Dit dramatische huwelijk had het boek een tragisch einde kunnen geven en zo het zoetsappige van een ydillisch sprookje kunnen vermijden. Maar nee, Akefi weet weer een uitkomst te verzinnen waardoor Maryam maagdelijk in een huwelijk met Freidoon kan stappen: Maryam weigert het bed te delen met haar rijke man.
Een inkijkje in de Afghaanse wereld biedt De jongen van de oude stad inderdaad, daar is Akefi in geslaagd. Boven een simpel plot weet ze echter niet uit te stijgen: vader trouwt verderf rondstrooiende tweede vrouw, wier effecten uiteindelijk teniet gedaan worden. Freidoon wordt een getalenteerde kalligraaf, trouwt de vrouw van wie hij houdt en begint een eigen school. Met dit boek weet Tahmina Akefi nog niet te laten zien dat ze een geboren verteller is en weet ze schrijvers als Abdolah en Hosseini allesbehalve te evenaren.
