"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De laatste sneeuw

Dinsdag, 14 september, 2021

Geschreven door: Stina Jackson
Artikel door: Jeannie Bertens

Een donkere en koude thriller

[Recensie] Winter in Lapland; donker, koud, onherbergzaam. Toch wonen er kleine groepjes mensen in Ödesmark, een afgelegen dorpje. Deze mensen hebben onderling weinig contact maar ze houden elkaar wél steeds in de gaten.

Liv, een jonge vrouw, woont er samen met Simon, haar zeventienjarige zoon en met Vidar, haar bejaarde vader. Het gezin leeft geïsoleerd, vader Vidar zwaait er de scepter. Liv wordt door hem in de auto naar haar werk gebracht en later ook weer opgehaald. Simon gaat overdag naar school en Vidar zwerft wat rond op zijn land. Door flashbacks naar het verleden, wordt duidelijk dat Liv geen normale jeugd heeft gehad, de donkere en kille winter van Lapland heeft zich in haar hart genesteld. Ze is zonder liefde opgegroeid, de eenzaamheid spat van haar af. Eenzaamheid die ze probeert te verdrijven door stiekem in de nacht het huis uit te sluipen en in het bed van een alleenstaande man te duiken. Ze heeft vele malen geprobeerd aan Vidar te ontsnappen maar dat is haar nooit gelukt, nu heeft ze zich in haar lot geschikt, ze weet niet beter, zou de vrijheid ook niet meer aandurven. Simon is ook in dit gezin opgegroeid, het is onduidelijk wie zijn vader is, Liv was opeens zwanger. Maar Simon heeft in ieder geval wél de onvoorwaardelijke liefde van Liv ontvangen. Vidar is daartoe niet in staat. Toch zorgt Simon op zijn manier voor Vidar, hij masseert zijn pijnlijke handen en zorgt voor zijn medicijnen. Een raar gezin dus met de krenterige en sadistische Vidar aan het hoofd.

In het dorp gaan er geruchten over Vidar. Hij zou rijk zijn en zijn geld oppotten in een kluis op zijn slaapkamer. Het fortuin heeft hij verdiend over de ruggen van andere mensen in Ödesmark, veel sympathie voor hem is er dus niet bij de overige bewoners. Maar dat vermeende fortuin blijft natuurlijk onderwerp van gesprek én van hebzucht, het trekt gevaar aan.

Wanneer de lange winter in Lapland langzaam plaats lijkt te maken voor een frisse lente, verandert er veel in Ödesmark. Vidar verdwijnt midden in de nacht zonder duidelijke reden uit zijn huisje en hoe Liv en Simon ook zoeken, ze kunnen hem niet vinden. De politie wordt ingeschakeld maar Vidar blijft onvindbaar. Wat is er gebeurd? Houdt Vidar de boel voor de gek of heeft iemand hem eindelijk te grazen genomen? De lente zet door en dan wordt er een lijk gevonden… Het is Vidar en hij is geen natuurlijke dood gestorven…

Pf

Een donkere en koude thriller, boordevol symboliek. Een psychologische thriller bovendien waarin een aantal personages heel goed uitgewerkt worden. Dat heeft een remmende werking op het tempo van het verhaal maar de symboliek die eronder zit, is werkelijk prachtig. Wat te denken bijvoorbeeld van Liv, die zo lang in een uitzichtloze en benarde situatie heeft gezeten (= de winter) en die nu, na het verdwijnen van Vidar, in ieder geval wat meer licht in haar leven krijgt (= de beginnende lente). Maar de tentakels van de winter in Lapland zijn lang, heel lang. En de lente kan daardoor niet goed beginnen.

Ik had nog niets gelezen van Stina Jackson en moest daardoor in het begin heel erg wennen aan haar schrijfstijl. De vele flashbacks brachten me aan het twijfelen, ik snapte de samenhang niet zo goed. Later werd dat beter. De laatste sneeuw is ook geen nagelbijtende thriller, verwacht geen door en door spannend verhaal. Maar houd je van psychologische thrillers, dan ben je bij Stina Jackson helemaal aan het goede adres! “Meesterlijk”. Elk personage, goed of fout, wordt met mededogen behandeld. Het is alsof je een Griekse tragedie bekijkt die door Ingmar Bergman is geregisseerd” (The Times). Ik geef graag drie-en-een-halve ster omdat ik, ondanks het trage tempo, toch een prima boek heb gelezen.

Eerder verschenen op Perfecte Buren.