"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De lessen van meneer Picquier

Dinsdag, 18 februari, 2020

Geschreven door: Marc Roger
Artikel door: Severine Lefebre

De literaire passages waren een pluspunt

[Recensie] In Résidence Les Bleuets, een verzorgingstehuis, verblijft meneer Picquier. De ‘oude boekverkoper’ had vroeger een boekhandel, waarvan er nu drieduizend boeken opgestapeld liggen in zijn piepkleine kamer. Door zijn ziekte kan hij niet zelf meer lezen, maar daarvoor heeft hij een oplossing gevonden. Hij weet de jonge en nieuwe keukenhulp Grégoire te overtuigen om hem voor te lezen. Wat aanvankelijk begon met één privé-uurtje voorlezen per dag, groeide al snel uit tot een succes met een groot publiek. Meneer Picquier leerde Grégoire de knepen van het vak, en al snel groeide er een bijzondere vriendschap tussen hen.

Marc Roger heeft met De lessen van meneer Picquier zijn debuutroman neergezet. Een mooi en intens verhaal dat gaat over vriendschap, ontwikkeling, begrip en de magie van boeken. De inspiratie voor het beroep van voorlezer hoeft Marc Roger niet ver te zoeken, hij is namelijk zelf een bekende en succesvolle voorlezer in Frankrijk.

Het verhaal wordt rustig en gestaag opgebouwd. De plot draait rond het voorlezen van boeken, alsook over het (over)leven in een bejaardentehuis. Dat valt meneer Picquier vaak zwaar, door zijn ziekte (Parkinson), maar ook door de saaiheid daar. Meer dan eens lees je dat hij wacht tot de dood hem komt halen. Die momenten doen je als lezer wel nadenken over het leven in een verzorgingstehuis, en de zorg die je krijgt. Of juist niet wilt krijgen. Het einde van het boek is dan ook heel ontroerend.

“Als je aftakelt zoals ik aftakel, en daarbij nog zo helder bent als ik, lijd je daar minder onder wanneer je alleen bent.
De aanblik van anderen wijst je onontkoombaar op je eigen verval.” 

Schrijven Magazine

De verhaallijn van het boek vertrekt bij de achttienjarige Grégoire. Hij verlaat school zonder zijn diploma te halen om werk te zoeken. Dat vindt hij bij het bejaardentehuis Les Bleuets, waar hij in de keuken helpt en de maaltijden rondbrengt. Dit verandert wanneer hij een van de bewoners ontmoet, de zieke meneer Picquier. Zelf kan meneer Picquier niet meer lezen, dus ontstaat het plan om Grégoire te laten voorlezen uit zijn boeken. Al snel geraakt het hele tehuis in de ban van Grégoire de voorlezer. Tegelijk ontstaat er een mooie en intense vriendschap tussen de twee, waarbij boeken maar ook het leven en de dood centraal staan.

“De kunst van het lezen voor publiek is de tekst te laten horen alsof het de eerste keer is.”

Waar de eerste helft van het boek erg sterk was en je constant boeide, was dit jammer genoeg in de tweede helft niet zo. Dit door bepaalde wendingen die de verhaallijn plots nam. Zo was er de verliefdheid tussen Grégoire en Dialika dat een beeld moest geven van verliefdheid tussen jonge mensen. Op zich niets mis mee, maar er werd veel te weinig mee gedaan. Geen diepgang, het was er gewoon opeens. Daar kon dus nog veel meer uitgehaald worden, nu was het meer een zijweggetje van de verhaallijn zonder meer.

Ook de tijdspanne waarin het boek zich afspeelt roept wat vragen op. Vooral het gebrek hieraan. Je weet als lezer wanneer het verhaal begint, hier en daar worden ook wel data genoemd, vooral dan wat de voorgelezen boeken betreft. Het is het gevoel van tijd dat je als lezer mist. Op een bepaald moment lees je dat Grégoire al anderhalf jaar werkt bij Les Bleuets, terwijl je dat tijdens het lezen totaal niet doorhebt. Het volledige verhaal speelt zich uiteindelijk in een tijdspanne van ongeveer twee jaar af.

De uitwerking van de hoofdpersonages zit gelukkig wel heel goed. Marc Roger heeft goed werk geleverd hierbij. De oude Picquier, die veel heeft meegemaakt in zijn leven en erdoor getekend is, en een jonge wat naïeve Grégoire die nog zijn hele leven voor zich heeft. Een wat ongebruikelijk duo dat een steeds betere band krijgt. Met aandacht voor zowel een lach en een traan. Net zoals in het echte leven.

Met De lessen van meneer Picquier las ik een boek dat iets buiten mijn comfortzone lag. Toch heeft het mij aangenaam kunnen verrassen en meestal weten te boeien. Vooral op het einde, tijdens de wandeltocht die Grégoire moest maken, verloor ik vaak mijn aandacht. Dit vooral door de continue beschrijvingen die hij moest doorsturen naar meneer Picquier. Dat deze dan ook nog uit losse woorden bestonden, maakte het voor mij nog moeilijker om de draad niet kwijt te geraken. Dat is wel spijtig, omdat het verhaal verder wel heel vlot las. De literaire passages vond ik wel een pluspunt, en hoorde ook volledig bij het verhaal. Al kon het boek qua uitwerking nog een stukje beter, toch ben ik blij het te hebben gelezen. Het is absoluut een verrijking geweest. Daarom geef ik De lessen van meneer Picquier een mooie 3 sterren.

Eerder verschenen op Perfecte Buren