Vermissing leidt tot diepe inkijkjes in lokale gemeenschap
[Recensie] De lichtwachters gaat over een mysterieuze verdwijning van drie vuurtorenwachters. Gebaseerd op een waargebeurd verhaal. De vuurtoren staat op zee, en de vuurtorenwachters moeten daarom werken in shifts van een aantal weken waarin ze het vasteland niet zien.
Het boek begint met de onverwachte vondst van een onbezette vuurtoren in 1972 door de pendeldienst die de vuurtorenwachters van en naar de vuurtoren brengt. Het vreemde is, dat de deur van binnenuit op slot is, en dat de klokken in de toren allemaal op 8.45 uur zijn blijven stilstaan. Ook is de tafel gedekt, alsof de vuurtorenwachters net wilden gaan eten.
Reconstructie
Emma Stonex reconstrueert de dagen voorafgaand aan de vermissing. De lezer wordt meegenomen in de sfeer, de karakters en het leven op een vuurtoren op zee. Ook de jeugdervaringen van de vuurtorenwachters worden beschreven. Zo zijn daar Arthur, de hoofdlichtwachter, Bill, de tweede lichtwachter, en Vincent, de jongste. Aanvankelijk lijken de hoofdpersonen nogal braafjes, maar met iedereen is wel wat mis.
Arthur is in zijn jeugd veel gepest en zag het lichtwachterschap als een uitweg uit zijn zorgen, alsof het echt vanaf het begin bij hem paste. Zo had hij een doel in zijn leven. Hij is getrouwd met Helen, maar het zoontje dat zij samen hadden is omgekomen door verdrinking toen Arthur niet oplette.
Bill is getrouwd met Jenny, en heeft een affaire met Helen, de vrouw van Arthur. Hij houdt er niet van als mensen de draak met hem steken. Ook heeft hij soms bange voorgevoelens, als een soort zesde zintuig. Dat komt misschien omdat hij, net als Jenny, uit een ongelukkig nest komt.
De uren slepen zich voort
Vincent heeft ooit een aantal keren in de gevangenis gezeten voor diverse vergrijpen, maar de organisatie waaronder de vuurtoren valt, wilde het wel met hem proberen. Zijn vriendin is Michelle. Ze willen gaan trouwen.
Gedurende het boek maken we mee hoe de torenwachters hun dagen vullen in de saaie vuurtoren. Iets van dat leven wordt inzichtelijk in het volgende citaat: “Bovenin slepen de uren zich moeizaam voort. De tijd verstrijkt onzichtbaar. Uren gaan verloren, en hoewel ik ervoor betaald word om wakker te blijven en ik in alle mogelijke opzichten ook daadwerkelijk wakker ben, lijdt het geen twijfel dat ik in een soort halfslaap verval, want als ik in mijn eentje boven in het lichthuis zit, gaan er allerlei vreemde gedachten door mijn hoofd waarvan ik alleen maar kan zeggen dat ze deel uitmaken van mijn dromen. Jenny aan de wal met de huilende kleine, terwijl de meisjes aan het ruziën zijn; speelgoed op het vloerkleed, een uitgeklede Sindy-pop waarvan de kop omgekeerd op de romp staat, zodat haar borsten op de rug zitten, omdat Jennifer weigert de mannelijke versie voor ze te kopen omdat ze er toch alleen maar verkeerde dingen mee doen. Geschreeuw onder het eten vanwege de viskoekjes. Hoe zou het zijn als ik nooit meer terug hoefde?”
We zien ook dat er zich een aantal scenario’s ontwikkelen van de toedracht van de vermissing. Iedereen heeft zo zijn eigen ideeën, maar er zijn geen bewijzen en niemand weet wat er echt is gebeurd. Ook het geloof van de hoofdpersonen helpt hier niet bij. Er is al eens eerder een lichtwachter omgekomen, die hield zich bezig met occulte zaken.
De vrouwen worstelen met de afwezigheid van hun echtgenoten en proberen dat elk op hun eigen manier te ondervangen. Na de verdwijning hebben ze het moeilijk met de verwerking daarvan. Ze kunnen het niet afsluiten omdat de lichamen niet gevonden zijn. Dit woekert in het boek nog wel enige tientallen jaren voort (die overigens in vogelvlucht worden beschreven). In herdenkingsbijeenkomsten proberen ze het van zich af te zetten.
Aan het eind van het boek wordt wel duidelijk wat de ware toedracht is geweest. Een alwetende verteller maakt dit inzichtelijk. Hij houdt het spannend, doordat bijna ieder hoofdstuk wel een cliffhanger bevat, een uitspraak die pas later wordt uitgelegd.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
