Een intrigerend en beangstigende toekomstbeeld!
[Recensie] Jack werkt samen met vier collega’s aan de universiteit van Cambridge aan een project om een AI met gevoelens te ontwikkelen. Zij proberen een menselijk brein, een NI (Natuurlijke Intelligentie) te koppelen aan een AI, in de hoop dat deze samensmelting tussen mens en machine genoeg intelligentie zal weten voort te brengen om de mensheid de weg te wijzen naar a-sterfelijkheid en interstellair reizen. Dit is nodig om de mensheid een kans te geven een buitenaardse aanval te overleven. Het werken aan de kunstmatige intelligentie blijkt levensgevaarlijk te zijn. Wereldwijd hebben overheden en invloedrijke leiders unaniem besloten dat de toepassing van het onderzoek van Jack een te grote bedreiging vormt en hij krijgt te maken met een tragische aanslag in een poging zijn project stil te leggen.
Ondertussen heeft Jack nog steeds eenzijdig contact met zijn tweelingbroer Redmond, die met een groep jongeren is gestrand op een vijandelijke planeet. Zij krijgen daar te maken met een nieuwe vijand, ze noemen deze de Feind. Het is Redmond al snel duidelijk dat deze vijand doodsbang is voor de jongeren, hij weet echter de reden hiervoor niet. De Feind is namelijk op alle vlakken verder ontwikkeld dan de mensheid en zou niet zo bang voor hen moeten zijn.
De machineplaag begint met een kleine blik 20 jaar in de toekomst en gaat daarna verder waar Het duizend eilanden experiment is gebleven. Ik was direct weer in de ban van het verhaal. Ook dit tweede deel is een zeer bijzonder verhaal over het bestaan van de mens en zijn plek in het universum. Frank van Dongen fascineert met zijn gedachten hierover en weet een zeer boeiend sciencefiction-verhaal neer te zetten, eentje dat de lezer aan het denken zetten over zichzelf en over hoe de relatie met buitenaards leven (mocht het inderdaad bestaan) zou zijn. Zou het contact vredig verlopen of is een oorlog tussen buitenaardse beschavingen onvermijdelijk? Ook het ethische vraagstuk over het tot leven brengen van een AI met gevoelens wordt aan de kaak gesteld.
Daarnaast heeft de schrijver een intrigerend toekomstbeeld neergezet. De mens is compleet afhankelijk geworden van internet en de virtuele wereld. En dat in zo een mate dat de overheden wereldwijd hun eigen agenda kunnen volgen zonder dat de mensheid in staat is in opstand te komen. Mensen zijn te gemakzuchtig en te afhankelijk geworden van alle voordelen die het online leven biedt, om maar enige weerstand te bieden. Het enge is dat het in onze huidige maatschappij al erg eenvoudig is geworden om zaken online te regelen, je hoeft nu eigenlijk al de deur niet meer uit. In de toekomst die Frank van Dongen schept is het nog vele malen erger, omdat je dan zelfs qua gezondheid online wordt gevolgd en je automatisch medicatie of voedingsstoffen krijgt toegediend op momenten dat je ongemak voelt, op zowel lichamelijk als psychisch vlak. De mensheid kan niet meer zonder deze medicatie en stompt volledig af.
De passie van Frank van Dongen voor het schrijven van dit verhaal spat van de pagina’s af. Je leest tussen de regels door hoe gefascineerd hij is door de evolutie van de mens en hoe het contact met andere, buitenaardse, beschavingen zou kunnen verlopen. De schrijver weet je wederom te verrassen, te raken en je genadeloos mee de diepte van het verhaal in te sleuren. De spanning is regelmatig te snijden. Jack en Redmond krijgen te maken met diverse uitdagingen, zowel op lichamelijke als psychisch vlak. Ik had het erg met beiden te doen, maar daarnaast had ik ook respect en begrip voor de moeilijke keuzes die zij moeten maken.
Het is interessant dat de schrijver voor de serie een titel heeft gekozen die op twee manieren uit te leggen is. Ten eerste kan de Ontdekking van de mens slaan op de vraag wat het inhoudt om mens te zijn, ten tweede slaat het erop dat de mensheid is ontdekt door een buitenaardse beschaving.
Ik ben wederom gefascineerd door dit tweede deel van de serie Ontdekking van de mens en kan niet wachten om het vervolg De Feind te lezen.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren.
