"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De moederbanden

Vrijdag, 5 april, 2019

Geschreven door: Onbekend
Artikel door: Jacqueline Stil

Schubert in Schijndel

[Recensie] René den Ouden, filosoof en historicus, schrijft in deze autobiografische roman over de ziekte en dood van zijn moeder. Hij pakt dit echter anders aan dan de meeste boeken over moeders, want bij hem is de context heel belangrijk, de omgeving van zijn moeder: familie, geloof, muzikaliteit, economische omgeving, een fataal auto ongeluk. Hij beschrijft dit uitvoerig, wat maakt dat je de familie goed leert kennen, wat aangenaam aandoet.

De titel De Moederbanden is op twee manieren te interpreteren, enerzijds gaat dat over de moedertapes die er zijn gemaakt van de zanguitvoeringen van de broers en zussen van moeder en ook van moeder zelf, maar ook over de familieband die er tussen hen is. De broers en zussen groeien op in een Brabants industriestadje, Schijndel, en worden klaargestoomd om in de treurige en lawaaierige kousenfabriek te gaan werken. Vier van hen hebben zoveel zangtalent, dat zij aan het fabriekswerk kunnen ontsnappen en hun geld verdienen met zingen. Oudste zoon Antoon, die wel een roeping heeft in de fabriek gaat mee naar de auditie van jongere broer Peter, en door zijn connectie bij de Nederlandse Opera, kunnen de familieleden naam maken met een kwartet. De moederbanden zijn daar het enige overgebleven bewijs van. Ze worden opgehaald bij de kapelaan en gebruikt om moeder, die in het ziekenhuis ligt, wat op te beuren en dat helpt.

Moeder is de laatste die nog in leven is. Zus Anne kreeg een dodelijk auto ongeluk met twee andere vrouwen die bij haar in de auto zaten, Anna en Helena. Het was een crash tussen een vrachtwagen en een personenauto, wat uitgebreid beschreven wordt.

Elke keer wanneer er iemand sterft in dit boek, komt er een moment met muziek naar voren, Anne, de zus van moeder Mieneke, zingt haar lied wanneer zij in de aangereden auto zit klinkt: Zum Sterben und zu meiner Ruh van Schubert, wat door het boek een rol speelt.

Anne en Anna zijn hartsvriendinnen, maar geen van hen leeft langer dan moeder. Moeder heeft het land erin dat zij zo afhankelijk is geworden. Een heel hoofdstuk wordt gewijd aan Sara, het apparaat waarmee zij in en uit bed wordt getild. Ze is het zo zat dat zij niet meer voor zichzelf kan zorgen, dat zij om euthanasie vraagt. Haar arts ziet dit niet zitten. Daardoor krijgt het verhaal een bijzondere wending.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles

De moederbanden