"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De Morsecode

Dinsdag, 20 juli, 2021

Geschreven door:  Nathalie Briessinck
Artikel door: Nathalie Brouwers

Meeslepend en spannend historisch verhaal

[Recensie] Nathalie Briessinck debuteerde in 2016 met haar eerste roman Tot de duivel het schip keert, dat zich afspeelt in het Antwerpse rederijmilieu in het begin van de 20ste eeuw.  Net als in dit met lef zelf uitgegeven debuut verwerkt ze in haar nieuwe boek De morsecode, nu bij Uitgeverij Vrijdag, feiten uit de geschiedenis met een fictief verhaal en een goede dosis spanning. 

Professor Samuel Morse reist halsoverkop terug van New Haven (Connecticut) naar Washington (DC) als hij via een koerier verneemt dat zijn vrouw Lucretia ernstig ziek is, maar hij komt te laat en zijn vrouw is reeds begraven als hij thuis komt. We zitten dan in het jaar 1825. Hierdoor stort de wereld van de kunstschilder die populair is voor zijn portretwerk in elkaar en gaat hij reizen. De dood van zijn vrouw zet hem er toe aan om over methoden te gaan nadenken om sneller over langere afstanden te communiceren. Als hij op de terugweg op een boot van het Franse Le Havre naar New York twee wetenschappers hoort spreken over het verband tussen elektriciteit en het recent ontdekte fenomeen magnetisme, zet dit hem aan het denken. Zijn creatieve geest, een must voor zowel de kunstenaar als de wetenschapper, zal ertoe leiden dat hij de Morsecode zal ontwikkelen.  

Op het zelfde schip staat Siyah, de Franse jonge vrouw die een boodschap moet overbrengen van een Russische vrouw, al voor de deur van zijn hut. De dochter van de vrouw, Irina Ivanov, lijdt aan een mysterieuze ziekte en kan niet communiceren met de buitenwereld. Haar moeder wil dat Samuel Morse haar portretteert voor het te laat is. Morse doet een belofte aan Siyah die hij gestand wil houden. Ook al moet de Russische familie op een lange reis per koets naar Frankrijk reizen, waar ze afspreken om het portret te laten maken, en ook hij terug de overtocht moet maken. 

Zowel professor Morse, de Stille als de Boodschapper krijgen in verschillende hoofdstukken het woord om hun verhaal te doen aan de lezer. Deze afwisseling in perspectieven evenals in plaatsen over de hele wereld zorgt voor een vlot te lezen verhaal. De landschappen die doorkruist moeten worden op het Europese continent vervagen bij de besognes van de verschillende personages die erdoorheen reizen, en nemen hier en daar de saaiheid van de reis over. Eens de Russische familie echter in Frankrijk toekomt, leiden interne conflicten onder het reisgezelschap tot het noodlot. 

Sociologie Magazine

De belangrijkste personages zijn goed uitgewerkt, en ook de motieven van moeder Ivanov die weliswaar van veel eigenbelang getuigen, zijn perfect te begrijpen. Briessinck weet de aandacht van de lezer goed vast te houden door vele interessante anekdotes en verschillende belangen van de personages onder elkaar te mengen tot een meeslepend en veelzijdig verhaal. Ook Morse ziet in dat zijn drang om mensen te redden met zijn nieuwe uitvinding in feite eigenbelang is: 

“De Morsecode. Ik moest mensen redden. Of het nu uit liefde voor mezelf, voor Lucretia of voor wie dan ook was. Of het nu uit wraak of egoïsme was.”

De spanning wordt opgedreven of de komst van Morse en zijn nieuw uitgevonden code er echt zal toe doen en een keerpunt kan betekenen voor de levens van Syrah en Irina die elkaar veel beter hebben leren kennen en een sterke relatie met elkaar hebben opgebouwd. 

De manier waarop de schrijfster die Romaanse filologie studeerde dit soort historische verhalen ineen weet te steken, doet uitkijken naar nieuw materiaal. Ze schreef eerder al kortverhalen en poëzie, en won al de Concours de la Francophonie met het gedicht ‘Que fait-on s’il n’y a plus rien? On s’efface du monde’. Dit wekt de nieuwsgierigheid naar hoe een hedendaags verhaal van haar hand er kan uitzien. 

Eerder verschenen op Villa Nathalie – Over lezen