"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De Russische Muur

Vrijdag, 12 juni, 2020

Geschreven door: Alisa Ganíjeva
Artikel door: Christian Jongeneel

Lastige roman over Dagestan

[Signalement] De Russische muur van Alisa Ganijeva is een curieus boek. Verschillende perspectieven buitelen over elkaar heen. Er zitten lange passages in van een andere roman, geschreven door een personage dat kort voorbijkomt. De lezer bladert voortdurend heen en weer naar de zestien pagina’s verklarende woordenlijst vanwege termen uit een handvol Kaukasische talen.

Dit is het verhaal: in de hoofdstad van de Russische deelrepubliek Dagestan gaat het verhaal rond dat de Russen een muur langs de grens aan het bouwen zijn. De muur is misschien niet fysiek, maar in elk geval wel symbolisch. Door het wegvallen van de Sovjet Unie is ook de lijm opgelost die de deelrepubliek met zijn dozijn nationaliteiten bijeen hield. Wat wordt de nieuwe identiteit? Iedere minderheid eist zijn plek op. En de islamisten hebben ook een antwoord.

Thuisland

Hoofdpersoon Sjamil heeft hier allemaal geen trek in. Hij heeft een lullig baantje als journalist, maar is bepaald niet het soort verslaggever wiens hart opspringt als er ergens een demonstratie wordt aangekondigd. Liever hangt hij een beetje rond met zijn vrienden om te drinken en meisjes te versieren. Als zijn vriendinnetje ineens een hoofddoek draagt, dumpt hij haar, maar hij kan de veranderende werkelijkheid niet eeuwig buiten sluiten, zeker niet als er doden beginnen te vallen.

Hereditas Nexus

Alisa Ganijeva, zelf uit Dagestan afkomstig, heeft flink wat kritiek gekregen voor deze en voorgaande romans vanwege de onbarmhartige kijk op haar thuisland (wat niet wegneemt dat de liefde voor het land van de pagina’s afspat). Ze heeft overduidelijk helemaal niks met het islamisme, maar ook het etnische geneuzel zit haar dwars. Er zit ongetwijfeld heel veel meer politiek commentaar in deze roman, die mij ontgaan is. Al met al vond ik het boek intrigerend, maar ook een beetje rommelig. Maar dat kan dus ook komen omdat ik niet alles begrepen heb.

Eerder verschenen op Christian Jongeneel