Jezelf overbodig verklaren
[Recensie] Meestal is ‘je baan verliezen’ een traumatische gebeurtenis. Opeens ben je ontslagen, een gapende leegte ontvouwt zich. Verbijstering maakt zich van je meester. Ongeloof. Woede. Verdriet. Hoe moet het nu verder?
Dat laatste is allemaal niet het geval in De Tijdontkenner. Hoofdpersoon Erik neemt het heft in eigen handen: hij houdt zelf gewoon op met werken. Of dat verstandig is op je eenenvijftigste is een vraag die hem niet boeit. Hij is journalist bij een krant, maakt de televisiepagina’s, maar voelt dat hij boventallig wordt in een tijdperk waarin de streamingsdiensten met hun series steeds meer tv-kijkers aan zich binden. En nu heeft Erik dus alle tijd van de wereld.
Levensveranderende keus
Die levensveranderende keus – en de gevolgen ervan – is de insteek van dit boek. Ilse Ceulemans kiest ervoor het verhaal in hoofdstukken te vertellen. Korte hoofdstukken. Dat maakt het lezen ervan tot een gefragmenteerde gebeurtenis. Het voelt alsof een ADHD-er bezig is een lang verhaal te vertellen terwijl hem steeds een andere anekdote invalt, hij daarom een volle stop maakt, de nieuwe anekdote vertelt en ho, weer een andere anekdote kwijt moet. Voor mij maakte dat het lezen niet tot een feest.
Korte hoofdstukken dus, die uiteraard gaan over het Leven Na Het Werk van Erik. Dat leven waaiert binnen de hoofdstukjes in den brede uit. Zo krijgen we het woelige gevoelsleven van Erik mee. Voor mezelf duurde het tot op bijna een kwart van het boek voor ik doorhad dat we in het hoofd van een man meeliften. Ligt aan mij uiteraard, maar was toch verwarrend. Ik had de hoofdpersoon ingeschat als vrouw, ondanks de toegevoegde, iets te stereotype masculiene alinea’s als deze:
“Parel. Het einde van de relatie met Caro viel samen met de overwinning van Bayern München in de champions League. Over het precieze verband weid ik liever niet te lang uit. Het was een avond geweest met tequila en veel sigaren. Een meisje van de boekhouding zat op mijn schoot toen Caro laat op de avond het café binnenkwam. Er waren te weinig stoelen, vandaar. Het was allemaal één groot misverstand.
Caro was het type dat niet meteen strafte, dat deed ze pas later. Het was onze archivaris die me er attent op maakte. ‘Ik vind toch dat Caro nogal losse ideeën heeft over de liefde. Dat moet voor jou ook niet makkelijk zijn.’ Ik werd daarbij bezorgd aangekeken.”
Niet bevredigend genoeg
Tot zover. Wat vinden we verder in die hoofdstukjes, de inhoud zeg maar, de ziel van het verhaal, de essentie, de urgentie? Het zijn leuke teksten, dat zeker, soms scherp, soms diepzinnig, soms humoristisch, soms ook wat flauwtjes. We krijgen de twijfels van een middelbare man mee, en zijn problemen natuurlijk. Maar helaas is het geheel niet bevredigend genoeg: we komen niet verder dan een nipte voldoende.
—
Eerder verschenen op Nico’s recensies
