Over kansen en dromen
[Recensie] Heilange is een Frans plaatsje waar de tijd langzaam verstrijkt, de straten verlaten zijn en de hitte het asfalt doet smelten. Tenminste, dit beeld schetst de veertienjarige Anthony. Het is hartje zomer en de dagen lijken eindeloos. Samen met zijn neef doodt Anthony de tijd door te hangen, wiet te roken en te drinken. Meer is er eigenlijk ook niet te doen. Anthony snakt naar wat spanning, het liefst de spanning die te maken heeft met vrouwelijk schoon. Op een dag steelt hij de motor van zijn vader en belandt op een feestje dat door kinderen van rijke ouders gegeven wordt. Het contrast met zijn eigen leven is groot: het huwelijk van zijn ouders staat op springen en gezin heeft te maken met alcoholisme, werkloosheid en mishandeling. Mensen als Anthony hebben nu eenmaal geen veelbelovend toekomstperspectief in Heilange.
Op de dag van het feest ontmoet hij Steph, een meisje waar hij verliefd op wordt. Ook zij droomt van ontsnappen uit Heilange maar zij bevindt zich op een compleet ander niveau dan hij. Haar ouders staan hoog op de sociale ladder van het dorp, haar kansen reiken verder dan dat ze kan zien. Ze moet haar kansen alleen willen grijpen.
De verveling slaat net als bij Anthony en Steph ook bij de Marokkaanse Hacine toe. Vanwege de geblokkeerde drugshandel is er nu helemaal niets meer te beleven en dan is het ook nog eens vakantie. Hacine is een ruziezoeker, een onruststoker die ook nog eens op het feestje de motor van Anthony gapt. Een diefstal die de levens van beide jongens zal veranderen.
De uitzichtlozen
Nicolas Mathieu schildert aan de hand van de drie jonge mensen en de vader van Anthony hoe uitzichtloosheid zich op verschillende vormen en manieren zich kan manifesteren in het leven. De vraag is: hoe ga je er mee om? Anthony knokt voor een ander leven, net als Steph, maar zij legt daarbij uiteindelijk de lat veel hoger voor haarzelf. Ze wil niet alleen fysiek weg uit Heilange maar ook een mentale afstand creëren tot de inwoners van haar dorp. Patrick, de vader van Anthony, is het klassieke voorbeeld van iemand die graag wil, maar het niet voor elkaar krijgt. Door pech, het nest waar hij in is geboren of door zijn eigen stommiteiten. Wie zal het zeggen. Ook Hacine wil iets anders, maar komt op den duur ook vast te zitten in een leven dat hij niet wil.
De uitzichtlozen is een boek over kansen en dromen. Je dromen kunnen najagen en welke omstandigheden dit indirect kunnen beïnvloeden. Hoe gevormd (en misschien ook een beetje gebonden) ben je door de sociale status waarin je bent geboren? In Nederland vonden adel en patriciaat dat een dubbeltje nooit een kwartje kon worden en dat is ook van toepassing op dit verhaal. De vraag is of Anthony en Hacine ooit een kwartje kunnen worden of dat ze gedoemd zijn een dubbeltje te blijven.
Dit proces beschrijft Nicolas Mathieu in een prettige schrijfstijl waarin de lezer kennismaakt met de sympathieke Anthony, de ambitieuze Steph en de bedachtzame Hacine. Hij heeft een treffend beeld gegeven van het leven. Dat komt waarschijnlijk omdat hij zelf ook uit zo’n Frans dorp komt en de eindeloze zomers als geen ander kent. De uitzichtlozen is een dikke pil, maar dit is absoluut geen straf.
—
Eerder verschenen op Boekenz
