"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De Viking

Maandag, 19 november, 2018

Geschreven door: Bjørn Andreas Bull-Hansen
Artikel door: Peter van Bavel

Dit is verreweg het allerbeste boek dat ik over Vikingen heb gelezen

[Recensie] We volgen de zoektocht naar volwassenheid van Torstein Tormodson. Zo’n duizend jaar geleden begint het avontuur wanneer hij als twaalfjarige slaaf en banneling op latere leeftijd uitgroeit tot een krijger en huurling in de machtsstrijd tussen Scandinavische leiders. De omslag geeft aan dat het hierbij gaat om het eerste boek in een reeks.

Als recensent heb ik ook een strijd moeten voeren alvorens ik dit boek kan lezen. Het boek is gewild binnen ons recensententeam en uiteindelijk wordt het boek mij gegund om te lezen en te recenseren, nadat ik de strijd aanvankelijk verloren leek te hebben.

En strijd bleef het thema. Dit vuistdikke boek past zich goed aan de inhoud aan. Spierballen zijn immers nodig om het boek vast te houden. Het boek bevat naast een korte introtekst, een tweetal geografische kaarten zoals we deze ook bij fantasy-boeken geregeld zien, en een verhaal dat is onderverdeeld in vierendertig hoofdstukken.

De omslag is goed verzorgd en sluit goed aan bij de inhoud. Het zou een stilstaand beeld uit het boek kunnen zijn. De term ‘historische thriller’ op de omslag had wat mij betreft ook ‘historische roman’ mogen zijn. Ik vind persoonlijk dat dit de lading beter dekt. Een foto van de auteur staat op de binnenflap van de omslag en toont een grote sterke man met lange haren en dito baard, die zonder enige vorm van schmink zo uit het verhaal lijkt weggelopen.

Pf

Met hoog gespannen verwachtingen ben ik gaan lezen. Het verhaal heeft alles in zich van een groot epos. Los van de totaal afwijkende thematiek, heb ik veel raakvlakken ervaren met The Lord of the Rings reeks van J.R.R. Tolkien. Bjørn Andreas Bull-Hansen is een getalenteerd verteller en blinkt uit in het beschrijven van alle aspecten van het buitenleven. In een volledig historisch correcte setting heeft hij aandacht voor ieder aspect van het leven in die tijd. Niet eerder las ik zo’n uitgebreid verhaal waarin de basale zaken centraal staan. Het vergaren van voedsel, warmte en veiligheid zijn essentieel. En deze allereerste strijd wordt al door menig Viking verloren. Er zijn vele overtuigingen die een grote rol spelen. Belangrijk hierin zijn de mythologie rondom de godenwereld met Odin, Thor en Freya die troost en houvast bieden in een tijd waarin slavernij gemeengoed was en vrouwen volledig ondergeschikt waren. Naast gevoelens van trots en wraakgevoelens zijn bijvoorbeeld gevoelens van genegenheid, kwetsbaarheid en mededogen ver te zoeken. En dat maakt het een hard en kil bestaan. En soms ook om te lezen. Dagenlang liep ik mee bij de wapentrainingen van Torstein en leerde hij mij boten te bouwen en te repareren. Zo uitvoerig en bovenal goed gedocumenteerd beschreven dat ik mij een beetje Viking begon te voelen.

Feitelijk is het een prachtverhaal. Wat ik miste was iets meer een blik in de belevingswereld van de personages. Hoewel dit waarschijnlijk onderontwikkeld was in die tijd, miste ik de vertwijfeling, de liefde vanuit het hart en het genieten in algemene zin. Wanneer zelfs het zwanger geraken wordt gezien als ‘Die was met kind geschopt’, mis ik de warmte af en toe echt. Wat een kille periode in de geschiedenis.

Ook het thema religie wordt als zijsprong geweldig goed beschreven. Met de komst van koningen kwamen ook de christenen naar Scandinavië. En werd ook hierover de strijd aangewakkerd.

Om te voorkomen dat mijn recensie net zolang wordt als het boek dik is, kom ik bij mijn eindoordeel:

Het verhaal is informatief en uitgebreid. Het heeft mij ontzettend veel geleerd over de geschiedenis van die tijd en over de Vikingen. Ze kunnen buitengewoon wreed zijn en het boek bevat dan ook veel expliciet gewelddadige fragmenten. Toch laat de auteur zeker ook de andere kant zien en dat is de echte kracht van dit boek. Het toont niet louter de geschiedkundige feiten maar neemt je mee in een wereld van oorzaak en gevolg. Hierdoor is iedere keuze het logische gevolg op hetgeen er gebeurde. En past dit in die tijdgeest waarin er geen media bestond.

Het verhaal mist door de uitvoerige beschrijvingen soms vaart en daar leed mijn leesplezier af en toe onder. Soms wilde ik meer dan een geschiedenisles. Dat is slechts een kleine kanttekening. Dit is verreweg het allerbeste boek dat ik over Vikingen heb gelezen. Ik wacht op deel twee in de Jomsviking-reeks en wil deze heel graag weer lezen en recenseren. Ik zal ervoor strijden. Ik geef dit eerste deel vier sterren.

Eerder verschenen op Perfecte Buren.

Boeken van deze Auteur: