Routines in een vreemde wereld
[Recensie] De ik-persoon van De wand blikt terug op tweeënhalf jaar leven in eenzaamheid. Ze was alleen in het vakantiehuis van vrienden, in de Oostenrijkse bergen. ’s Avonds kwam het bevriende echtpaar niet terug uit het dorp en de volgende dag ging de hoofdpersoon op zoek om te kijken wat er aan de hand was. Ze stuitte op een onzichtbare wand, een soort glas waar ze wel doorheen kon kijken. Voorzichtig lopend langs de wand zag ze een boerderijtje met een man die zich stond te wassen. Een paar uur later stond de man er nog steeds, in dezelfde houding. Ook lag er een koe, als versteend. Alle mensen en dieren aan de andere kant waren dood. Gelukkig was de hond Luchs bij haar gebleven toen haar vrienden naar het dorp gingen.
De ik-persoon, een vrouw in de veertig, besluit al snel dat ze actie moet ondernemen. Als eerste markeert ze de wand, zodat ze niet steeds bang hoeft te zijn dat ze ertegenaan hoeft te lopen. Daarna inspecteert ze haar etensvoorraad en ze maakt plannen hoe ze zichzelf kan blijven voeden en warm houden. Na een paar dagen komt ze een koe tegen, die nodig gemolken moet worden. De vrouw noemt haar Bella en richt een stal voor haar in. De melk van Bella is een belangrijke voedingsbron. Daarnaast gaat ze aardappelen en bonen verbouwen. Met grote tegenzin schiet ze af en toe een wild dier voor vlees. Luchs de hond eet alleen vlees, dus ze moet wel. Als derde gezelschapsdier komt er een kat aangelopen.
De vrouw hoopt soms stiekem dat ze gered zal worden. Omdat het een terugblik na tweeënhalf jaar is, weet je al dat dat in die periode niet zal gebeuren. Ook vertelt ze meteen aan het begin van haar verslag al dat Luchs dood zal gaan. Dat is een grote gebeurtenis, want ze hecht zich erg aan de dieren. Ze vormen immers haar enige gezelschap. Ze helpen haar om door te gaan, omdat ze voor de dieren moet zorgen. Vooral de koe is afhankelijk van haar. De geboortes van kleine poesjes en een stiertje zijn hoopgevend, maar er is ook verdriet als er dieren doodgaan.
Het is een simpel verhaal, maar Marlen Haushofer vertelt het op een erg mooie manier. Tussen de beschrijvingen van het prachtige landschap en de praktische zaken door reflecteert de vrouw op haar leven. Het wordt nergens saai. Ria van Hengel heeft haar vertaling herzien voor de uitgave van 2009, zodat het leest als een eigentijds boek, ook al is het alweer vijftig jaar oud. Kortom, een mooie klassieker.
—
Eerder verschenen op lalageleest.nl
